സമാധാന നായകൻ വിടപറയു​മ്പോൾ

യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും നി​ഴ​ലി​ലാ​ണ്ടു​പോ​യ ഈ ​കാ​ല​ത്ത്​ സ​മാ​ധാ​ന ദൂ​ത​നാ​യി ലോ​ക​മെ​മ്പാ​ടും വ​ർ​ത്തി​ച്ച പോ​പ്പ് ഫ്രാ​ൻ​സി​സ് മ​ത​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ലും രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ലു​മു​ള്ള ഭി​ന്ന​ത​ക​ൾ ശ​മി​പ്പി​ക്കാ​ൻ, പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് ക്രൈ​സ്​​ത​വ​രും മു​സ് ലിം​ക​ളും ത​മ്മി​ലെ ഐ​ക്യ​ബ​ന്ധം ഉ​റ​പ്പി​ക്കാ​ൻ, ആ​ത്​​മാ​ർ​ഥ​മാ​യ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളാ​ണ്​ ന​ട​ത്തി​വ​ന്ന​ത്.

2013ൽ ​പോ​പ്പാ​യി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തോ​ടെ, അ​ദ്ദേ​ഹം ലോ​ക​ത്തി​നു​മു​ന്നി​ൽ ഒ​രു പു​തി​യ പ്ര​തീ​ക്ഷ​യാ​യി മാ​റി. ഏ​താ​നും ആ​ഴ്ച​ക​ൾ​ക്കു​ള്ളി​ൽ വ​ന്നെ​ത്തി​യ പെ​സ​ഹാ വ്യാ​ഴാ​ഴ്ച റോ​മി​ലെ ഒ​രു ജ​യി​ലി​ൽ സ്ത്രീ​ക​ളു​ടെ​യും ര​ണ്ട് മു​സ്‍ലിം യു​വാ​ക്ക​ളു​ടെ​യും കാ​ൽ ക​ഴു​കി അ​ദ്ദേ​ഹം ലോ​ക​ത്തെ അ​മ്പ​ര​പ്പി​ച്ചു. മ​റ്റു​മ​ത​സ്ഥ​ർ​ക്കും ക​ത്തോ​ലി​ക്ക​രാ​യ സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കു​പോ​ലും ഒ​രി​ക്ക​ലും നീ​ക്കി​വെ​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ത്ത​താ​യി​രു​ന്നു ഈ ​വി​ശു​ദ്ധ ആ​ചാ​രം എ​ന്ന​റി​യു​ക. ‘‘അ​ദ്ദേ​ഹം നി​യ​മ​ങ്ങ​ളെ​യ​ല്ല, മ​നു​ഷ്യ​രെ മാ​ത്ര​മാ​ണ് ക​ണ്ട​ത്’’ എ​ന്ന് അ​ർ​ജ​ന്റീ​ന​യി​ലെ സു​ഹൃ​ത്ത്​ ശൈ​ഖ്​ ഉ​മ​ർ അ​ബ്ബൗ​ദ് ഒ​രി​ക്ക​ൽ പ​റ​ഞ്ഞ​ത്​ കാ​തി​ൽ അ​ല​യ​ടി​ക്കു​ന്നു.

ഈ​ജി​പ്തി​ലെ അ​ൽ-​അ​സ്ഹ​ർ ഗ്രാ​ൻ​റ്​ ഇ​മാം ശൈ​ഖ്​ അ​ഹ​മ്മ​ദ് അ​ൽ ത്വ​യ്യി​ബു​മാ​യു​ള്ള ബ​ന്ധം, സാ​മ്പ്ര​ദാ​യി​ക​ത​യെ അ​തി​ശ​യി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ ദൃ​ഷ്ടാ​ന്ത​മാ​യി. 2016ൽ ​വ​ത്തി​ക്കാ​നി​ലെ സാ​ന്താ മാ​ർ​ത്ത​യി​ലു​ള്ള വ​സ​തി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ല​ളി​ത​മാ​യ ഉ​ച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണം ഒ​രു ന​യ​ത​ന്ത്ര ഔ​പ​ചാ​രി​ക​ത​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല, മ​നു​ഷ്യ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ആ​ലിം​ഗ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. പോ​പ്പും ഇ​മാ​മും ത​മ്മി​ലെ സം​വാ​ദം പി​ന്നീ​ട് ‘വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉ​ട​മ്പ​ടി’ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ ച​രി​ത്ര പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യി. ഈ ​സം​വാ​ദ​മാ​ണ് 2019ൽ ‘​മ​നു​ഷ്യ സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​നാ​യു​ള്ള ഉ​ട​മ്പ​ടി’ എ​ന്ന തീ​വ്ര​വാ​ദ-​അ​നീ​തി​ക​ൾ​ക്കെ​തി​രാ​യ ലോ​ക​പ്ര​സി​ദ്ധ രേ​ഖ​ക്ക്​ നാ​ന്ദി​യാ​യ​ത്. ‘‘ദൈ​വ​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​രാ​യ​ല്ല, സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രെ​പ്പോ​ലെ​യാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ളി​ത്​ ര​ചി​ച്ച​ത്’’, എ​ന്നാ​ണ്​ ഇ​മാം ത്വ​യ്യി​ബ് ലോ​ക​ത്തോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞ​ത്.

‘ദി​വ്യ ക​രു​ണ’ (മി​സെ​റി​ക്കോ​ർ​ഡി​യ) എ​ന്ന ആ​ശ​യ​മാ​ണ്​ പോ​പ്പ് ഫ്രാ​ൻ​സി​സി​ന്റെ ദൈ​വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്റെ കേ​ന്ദ്രം. ക്രൈ​സ്​​ത​വ​ർ​ക്കും മു​സ്‍ലിം​ക​ൾ​ക്കും ഇ​ട​യി​ൽ ഈ ​ക​രു​ണ​യെ അ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു സാ​മൂ​ഹി​ക മൂ​ല്യ​മാ​യി ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി. ഖു​ർ​ആ​നി​ലെ ‘അ​ൽ-​റ​ഹ്മാ​ൻ’ (പ​ര​മ​കാ​രു​ണി​ക​ൻ) എ​ന്ന അ​ല്ലാ​ഹു​വി​ന്റെ നാ​മ​വും ബൈ​ബി​ളി​ലെ ‘അ​ൽ-​റ​ഹൂം’ (ക​രു​ണാ​പൂ​ർ​ണ​ൻ) എ​ന്ന പ​ദ​വും ഉ​ദ്ധ​രി​ച്ച്, ര​ണ്ട് മ​ത​ങ്ങ​ളെ​യും ബ​ന്ധി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു പാ​ല​മാ​യി ക​രു​ണ​യെ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി. ഈ ​സാ​മ്യ​ത സാ​മൂ​ഹി​ക നീ​തി, പ​രി​സ്ഥി​തി സം​ര​ക്ഷ​ണം തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ക്രൈ​സ്​​ത​വ-​മു​സ്‍ലിം സ​ഹ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന് പ്ര​ചോ​ദ​ന​മാ​യി.

ഫ്രാ​ൻ​സി​സി​ന്റെ പാ​പ്പാ​സ്ഥാ​ന​കാ​ലം മ​ത​സാ​മ​ര​സ്യ​ത്തി​നാ​യു​ള്ള ച​രി​ത്ര​പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സാ​ക്ഷ്യം​വ​ഹി​ച്ചു. വ്യ​ക്തി​പ​ര​മാ​യ സൗ​ഹൃ​ദ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ, രാ​ഷ്ട്രീ​യ ഉ​പാ​ധി​ക​ൾ, സ്ഥാ​പ​ന​പ​ര​മാ​യ പ​രി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ​യി​ലൂ​ടെ ഇ​ത് സാ​ധ്യ​മാ​യി.

യു.​എ.​ഇ ത​ല​സ്​​ഥാ​ന​മാ​യ അ​ബൂ​ദ​ബി സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച വേ​ള​യി​ൽ പോ​പ്പ് ഫ്രാ​ൻ​സി​സും അ​ൽ-​അ​സ്ഹ​ർ ഗ്രാ​ൻ​ഡ്​ മ​സ്ജി​ദ് ഇ​മാം അ​ഹ്മ​ദ് അ​ൽ ത്വ​യ്യി​ബും ചേ​ർ​ന്ന് ര​ചി​ച്ച ‘ലോ​ക​സ​മാ​ധാ​ന​ത്തി​നും സ​ഹ​വാ​സ​ത്തി​നു​മാ​യു​ള്ള മ​നു​ഷ്യ സാ​ഹോ​ദ​ര്യ രേ​ഖ’ ആ​ധു​നി​ക മ​നു​ഷ്യ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ തി​ള​ക്ക​മാ​ർ​ന്ന അ​ധ്യാ​യ​മാ​ണ്. ‘സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രും സ​ഹോ​ദ​രി​ക​ളും’ എ​ന്ന വാ​ക്കു​ക​ൾ മ​ത​സാ​മ​ര​സ്യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​മാ​യി മാ​റി.

2014ൽ ​ഇ​സ്താം​ബൂ​ളി​ലെ ബ്ലൂ ​മോ​സ്കി​ലും 2021ൽ ​ഇ​റാ​ഖി​ലെ മ​സ്​​ജി​ദി​ലും പ്രാ​ർ​ഥി​ച്ച ആ​ദ്യ പോ​പ്പാ​യി ഫ്രാ​ൻ​സി​സ്.

2021ൽ ​ഇ​റാ​ഖ്​ തീ​ർ​ഥാ​ട​ന​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ ശി​യാ പ​ണ്ഡി​ത​ൻ ആ​യ​ത്തു​ല്ലാ അ​ലി അ​ൽ-​സി​സ്താ​നി​യെ ക​ണ്ടു​മു​ട്ടി​യ​ത് മ​ത​വി​ഭ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ മ​റി​ക​ട​ക്കാ​നു​ള്ള പ്ര​തി​ജ്ഞ​യു​ടെ പ്ര​തീ​ക​മാ​യി.

ക​ർ​ദി​നാ​ൾ ജോ​ർ​ജ് ജേ​ക്ക​ബ് കൂ​വ​ക്കാ​ട്ടി​ന്റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലെ ‘ഇ​ന്റ​ർ റി​ലീ​ജി​യ​സ് ഡ​യ​ലോ​ഗ് ഡി​കാ​സ്റ്റ​റി’ മാ​ർ​പാ​പ്പ​യു​ടെ ദ​ർ​ശ​നം സ​ജീ​വ​മാ​ക്കി. 2025ലെ ​റ​മ​ദാ​ൻ സ​ന്ദേ​ശ​ത്തി​ൽ, ‘‘ക്രൈ​സ്‌​ത​വ​രും മു​സ്‍ലിം​ക​ളും: നാം ​ഒ​ന്നി​ച്ച് എ​ന്താ​കാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു’’ എ​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ അ​നീ​തി​ക്കെ​തി​രാ​യ പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​ന് ഒ​രു​മി​ച്ച് നി​ൽ​ക്കാ​നും റ​മ​ദാ​നും ക്രൈ​സ്‌​ത​വ നൊ​യ​മ്പാ​ച​ര​ണ​വും ആ​ത്മീ​യ പു​ന​രു​ജ്ജീ​വ​ന​ത്തി​ന്റെ വേ​ള​യാ​യി മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​നും ആ​ഹ്വാ​നം ചെ​യ്തു.

2013ൽ ​ലാം​പെ​ഡു​സ​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ, വ​ട​ക്ക​ൻ ആ​ഫ്രി​ക്ക​യി​ൽ​നി​ന്ന് കു​ടി​യേ​റു​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ ക​ഷ്ട​ത ഫ്രാ​ൻ​സി​സ് പാ​പ്പ​യു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ലെ​ത്തി. സി​റി​യ​ൻ മു​സ്‍ലിം അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളെ ‘സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ക, സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ക, പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ക’ എ​ന്ന ആ​ഹ്വാ​ന​ത്തി​ന്​ പ്രേ​ര​ക​മാ​യ​ത്​ ഈ ​സം​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു.

ക​ത്തോ​ലി​ക്ക സ​ഭ​യും ഇ​സ്‍ലാ​മി​ക ലോ​ക​വു​മാ​യു​ള്ള ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് പു​തി​യ നി​ർ​വ​ച​നം ന​ൽ​കി​യ പോ​പ്പ് ഫ്രാ​ൻ​സി​സി​ന്റെ വി​യോ​ഗം ഒ​രു യു​ഗ​ത്തി​ന്റെ അ​ന്ത്യ​മാ​ണ്. എ​ന്നി​രി​ക്കി​ലും, അ​റ​ബ്​ എ​മി​റേ​റ്റ്​​സ്​ മു​ത​ൽ പാ​രി​സി​ലെ തെ​രു​വു​ക​ളി​ൽ​വ​രെ, അ​ദ്ദേ​ഹം പ്ര​ചോ​ദി​പ്പി​ച്ച അ​നേ​കം സ​ർ​വ​മ​ത സൗ​ഹൃ​ദ പ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ പോ​പ്പ് ​ഫ്രാ​ൻ​സി​സി​ന്റെ സൗ​മ്യ​ത​യാ​ർ​ന്ന പു​ഞ്ചി​രി വി​ള​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കും.

സ​ഭ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് പി​ൻ​ഗാ​മി​യെ ക​ണ്ടെ​ത്താ​ൻ ത​യാ​റെ​ടു​ക്ക​വെ, ഒ​രു ചോ​ദ്യം അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്നു: പോ​പ്പ്​ ​ഫ്രാ​ൻ​സി​സ്​ ക​ണ്ട സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​ന്റെ സ്വ​പ്നം ലോ​ക​മെ​മ്പാ​ടു​മു​ള്ള പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ക​ളു​ടെ നി​ഴ​ലി​ൽ മ​ങ്ങി​പ്പോ​കു​മോ?

2025ലെ ​റ​മ​ദാ​ൻ സ​ന്ദേ​ശ​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ക്രൈ​സ്​​ത​വ​രോ​ടും മു​സ്‍ലിം​ക​ളോ​ടും ആ​ഹ്വാ​നം ചെ​യ്​​ത പ്ര​മേ​യം മ​ന​സ്സി​ൽ നി​റ​യു​ന്നു: ‘‘പ​രി​ശു​ദ്ധ​മാ​യ അ​ന്ത​സ്സി​ന്റെ സം​ര​ക്ഷ​ക​രാ​യി മാ​റു​ക’’. വി​ശ്വാ​സം ഭ​യ​ത്തെ അ​തി​ക്ര​മി​ക്കു​മ്പോ​ൾ സാ​ധ്യ​മാ​കു​ന്ന അ​ത്ഭു​ത​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​തി​ശ​ക്​​ത​മാ​യ മി​ന്ന​ൽ​തി​ള​ക്ക​മാ​ണ് ഈ ​വാ​ക്കു​ക​ൾ.

(ക്രൈ​സ്ത​വ-​ഇ​സ്‍ലാ​മി​ക ഡ​യ​ലോ​ഗു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ആ​ഗോ​ള ജെ​സ്യൂ​ട്ട് കൂ​ട്ടാ​യ്മയി​ലെ (JAM)​ ഏ​ഷ്യ​ൻ പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​ണ്​ ലേ​ഖ​ക​ൻ)