കലി

വന്നുവന്ന്​ യുദ്ധമുഖമെന്നൊന്ന്​ ഇല്ലാതെയായി. അടർക്കളം നിശ്ചയിച്ച്​ അങ്കം കുറിക്കാനാവില്ല. അതിരു കടന്നേറി അകം കവരുന്നിടത്തുമില്ല ഇന്ന്​ യുദ്ധമുഖം. അക്ഷ്വൗഹിണികൾക്ക്​ ഒന്നുമില്ല വ്യൂഹരൂപങ്ങൾ, സ്​ഥാനനിലകൾ. രാഷ്​ട്രങ്ങളുടെ കൈപ്പിടിക്കപ്പുറം വികസിത മുതലാളിത്തത്തിന്റെ യുക്തിപരിധിയിലാണ്​ അത്​.

അ​റി​ഞ്ഞി​ട​ത്തോ​ളം, സ്വ​ന്തം കൂ​ട്ട​രോ​ട് പ​ട​വെ​ട്ടു​ന്ന ജീ​വി​ക​ൾ ര​ണ്ടു​മാ​ത്രം –ഉ​റു​മ്പ്, മ​നു​ഷ്യ​ൻ. ആ ​പ്ര​കൃ​ത​ത്തെ വ്യ​വ​സാ​യ​മാ​ക്കി​യ​ത് മ​നു​ഷ്യ​ൻ മാ​ത്രം. ചോ​ദി​ക്കാം, മ​റ്റെ​ത്ര​യോ ജീ​വി​ക​ൾ പ​ര​സ്പ​രം കൊ​ല്ലു​ന്നി​ല്ലേ​ന്ന്. പ​റ​ഞ്ഞ​ത് പ​ട​വെ​ട്ടെ​ന്നാ​ണ്, സം​ഘ​ടി​ത​യു​ദ്ധം. മൃ​ഗ​ങ്ങ​ൾ മ​ല്ല​ടി​ക്കാ​റു​ണ്ട് –ഇ​ട​ത്തെ​ച്ചൊ​ല്ലി, ഇ​ര​യെ​ച്ചൊ​ല്ലി, ഇ​ണ​യെ​ച്ചൊ​ല്ലി... ക​ലാ​ശം പ​ല​പ്പോ​ഴും കൊ​ല​യി​ലാ​കാ​റു​ണ്ട്. അ​ക്ര​മം ചി​ല​പ്പോ​ൾ സം​ഘ​ടി​ത​വു​മാ​കാം. ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​ന് ആ​ൾ​ക്കു​ര​ങ്ങ്. പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ഒ​രു സം​ഭ​വ​മു​ണ്ട്, ജ​ന്തു​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ ജാ​നേ ഗൂ​ഡൽ ലോ​ക​ത്തെ അ​റി​യി​ച്ച​

ഗോ​ംബെ ചി​മ്പാ​ൻസി​ക​ളു​ടെ ‘നാ​ലു​ വ​ർ​ഷ​യു​ദ്ധം’. കാ​ലം: 1970ക​ൾ. വേ​ദി: താ​ൻ​സനി​യ​ക്കാ​ടു​ക​ൾ. ആ​ൾ​ക്കു​ര​ങ്ങു​ക​ളു​ടെ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രുകൂ​ട്ട​ർ വേ​ർ​പി​രി​ഞ്ഞു. പി​രി​ഞ്ഞു​പോ​യ ഓ​രോ​രു​ത്ത​രെ തി​ര​ഞ്ഞു​പി​ടി​ച്ച് സം​ഘ​ടി​ത​മാ​യി ത​ച്ചു​കൊ​ന്നു, നാ​ലു​കൊ​ല്ലംകൊ​ണ്ട്. അ​ത് യു​ദ്ധ​മെ​ന്ന് ജാനേ, അ​ല്ലെ​ന്ന് ശാ​സ്‍ത്ര​ലോ​കം. കാ​ര​ണം, യു​ദ്ധ​നി​ർ​വ​ച​ന​ത്തി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന പ്ര​കൃ​ത​വും പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​യു​ക്തി​യു​ം ഇവി​ടി​ല്ല. കൂ​ടി​പ്പോ​യാ​ൽ പറയാം, ഇ​മ്മി​ണി ക​ടു​ത്ത പ​ക​പ്പോ​രെ​ന്ന്. മ​നു​ഷ്യ​രെ​പ്പോ​ലെ അ​ക്ര​മ​വാ​സ​ന സ​ഹജം ത​ന്നെ, ഈ ​പൂ​ർ​വി​ക​ബ​ന്ധു​വി​നും. എ​ന്നു​ക​രു​തി, പട്ടാളമോ പ​ട​ക്കോപ്പോ അ​വ ക​രു​തി​വെ​ക്കാ​റി​ല്ല. പ്ര​തി​രോ​ധ ബ​ജ​റ്റ് തീ​രെ​യും.

സം​ഘ​ടി​ച്ച്, ആ​സൂ​ത്രി​ത​മാ​യി കൂ​ട്ട​ക്കൊല ചെ​യ്യു​ന്ന അ​തി​ഹിം​സ മ​നു​ഷ്യ​ന് സ​ഹ​ജ​ത്വ​ര​യാ​ണോ? 35,000 കൊ​ല്ലം പി​ന്നോ​ട്ടു നോ​ക്കി​യാ​ൽ ര​ണ്ട് മ​നു​ഷ്യ​വം​ശ​ങ്ങ​ളെ കാ​ണാം –ഹോ​മോസാ​പി​യെ​ൻ​സ്, ക്രോ-​മാ​ഗ്ന​ൻ, ആ​ദ്യ​ത്തേ​ത്, താരതമ്യേന ശാ​ന്ത​ം, പ്ര​കൃ​തി​യോ​ട് കൂ​ടു​ത​ലി​ണങ്ങിയത്​. അവ​ർ ത​മ്മി​ൽ സം​ഘ​ർ​ഷം വ്യാ​പ​കം, ജ​യം മി​ക്ക​പ്പോ​ഴും ര​ണ്ടാം കൂ​ട്ട​ർ​ക്ക്, ക്ര​മേ​ണ ആ​ദ്യ​ കൂ​ട്ട​ർ ക​ഥാ​വ​ശേ​ഷ​മാ​യി. ര​ണ്ടാം​കൂ​ട്ട​രു​ടെ പി​ൻ​ഗാ​മി​ക​ളാ​ണ് നാം. ​ന​മ്മു​ടെ​യീ ആ​ദി​പൂ​ർ​വി​ക​ർ യു​ദ്ധ​ക്കൊ​തി​യ​ന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നോ, ഒ​രു വം​ശ​മെ​ന്ന നി​ല​ക്ക്? തെ​ളി​വി​ല്ല. എ​ങ്കി​ലും ക്രി​സ്തു​വി​നു​ മു​മ്പ് 5000ാമാ​ണ്ടെ​ത്തു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും മി​ക്ക മ​നു​ഷ്യ​സ​മൂ​ഹ​ങ്ങ​ളി​ലും പ​തി​വാ​യി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞു, യു​ദ്ധം. അ​ഥ​വാ, ക​ഴി​ഞ്ഞ ഏ​ഴാ​യി​രം കൊ​ല്ല​മാ​യി ആ ​പ്ര​കൃതം സ​ജീ​വം. പ്ര​കൃ​തം പ​ഴ​കു​ന്തോ​റും സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത വ​രി​ക്കു​ന്ന പ്ര​തി​ഭാ​സ​മാ​ണ് യു​ദ്ധം. ഇ​ന്ന​ത് പ​ല​വി​ധ​മു​ണ്ടു​ല​കി​ൽ സു​ല​ഭം. സാ​മാ​ന്യ​മാ​യി മൂ​ന്നാ​യി തി​രി​ക്കാം –ആ​ഭ്യ​ന്ത​രം, പ​രി​മി​തം, പൂ​ർ​ണം.

സ​ന്ധി​ബ​ന്ധു​ക്ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലാ​ണ് ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​യു​ദ്ധം, ഒ​രേ ദേ​ശ​ത്തി​നു​ള്ളി​ൽ. ഉ​റ്റ​വ​രി​ൽ ക​ലി കൂ​ടു​ത​ലാ​ളും. ന​ശീ​ക​ര​ണം തീ​വ്ര​മാ​കും. മണിപ്പൂരിലെ നടപ്പുകഥപോലെ. എ​ങ്കി​ലും പു​റം​ലോ​ക​ത്തെ അ​ത് വിപുലമായി ബാ​ധി​ക്കി​ല്ല.

ദീ​ർ​ഘ​കാ​ലം പ​യ​റ്റാ​നു​ള്ള വി​ഭ​വ​ക്കു​റ​വ്, ശേ​ഷി​ക്കു​റ​വ്, ആ​വ​ശ്യ​ക്കു​റ​വ്. അ​ങ്ങ​നെ ചു​രു​ങ്ങി​പ്പോ​കു​ന്ന​താ​ണ് പ​രി​മി​ത​ യു​ദ്ധം. എ​ങ്കി​ലും ഉ​ള്ള​ത​പ്പ​ടി അ​ട​രി​ല​ർ​പ്പി​ക്കു​കത​ന്നെ ചെ​യ്യും. ഒ​രു​പ​ക്ഷം അ​ങ്ങ​നെ ക​രു​തി​ക്കൂ​ട്ടി നി​ശ്ച​യി​ക്കു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് പ​രി​മി​ത​മാ​യി​പ്പോ​കു​ന്ന യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. ക​രു​ത്തേ​റി​യ​വ​ർ പോ​ര് പ​രി​മി​ത​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ പ്ര​തി​യോ​ഗി​യെ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത​മാ​ക്കു​ന്ന വേ​ള​ക​ളു​ണ്ട്. ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​ന് ‘ഓ​പ​റേ​ഷ​ൻ സി​ന്ദൂ​റി’നു ശേ​ഷം അ​ധി​കം വൈ​കാ​തു​ള്ള വെ​ടി​നി​റു​ത്ത​ൽ. വ​ൻ​ശ​ക്തി​ക​ൾ ഇ​ട​പെ​ട്ടും യു​ദ്ധം പ​രി​മി​ത​മാ​ക്കാം. അ​പ്പോ​ഴും പ​ക്ഷേ, വി​രാ​മ​മി​ടു​ന്നി​ല്ല ഇ​ത്ത​രം പോ​രു​ക​ൾ. ഉ​മി​ത്തീ​യാ​യ് മു​നി​ഞ്ഞു​ക​ത്തും, അ​ടു​ത്ത കാ​ഹ​ളം വ​രേ​ക്ക്.

അ​ർ​ഥ​ത്തി​ലും ഭ​വി​ഷ്യ​ത്തി​ലും വൈപുല്യമുള്ള ഇ​ന​മാ​ണ് പൂ​ർ​ണ​യു​ദ്ധം. രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ൾ ചേ​രി​തി​രി​ഞ്ഞ് പ​ട​വെ​ട്ടു​ന്നു. ആ​ത്യ​ന്തി​ക​ല​ക്ഷ്യം: ‘വി​ജ​യം’, ഇ​രു​പ​ക്ഷ​ത്തെ​യും ജീ​വ​നും സ​മ്പ​ത്തു​മാ​ണ് ഈ ​ല​ക്ഷ്യ​ത്തി​ന് കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന വി​ല. അ​ത​റി​ഞ്ഞു​ത​ന്നെ വി​നാ​ശംവി​ത​ച്ച് വി​ജ​യം കൊ​യ്യാ​നു​ള്ള ചൂ​താ​ട്ടം മ​നു​ഷ്യ​രാ​ശി​യെ പാ​ടേ​യ​ങ്ങ് തു​ല​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല, ആ​ണ​വാ​യു​ധം​വ​രെ ആ​വ​നാ​ഴി​യി​ലി​രു​ന്നി​ട്ടും... ആ​ണ​വ​ശ​ക്തി​ക​ൾ ഏ​റ്റു​മു​ട്ടു​ന്ന​ത് സ​ർ​വ​നാ​ശ​ക​മെ​ന്ന് സ​മ്മ​തി​ക്കും, സ​ക​ല​രും. അ​പ്പേ​ടി​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണ് സം​യ​മ​ന​മെ​ന്നും. അ​തി​ല​ത്ര ഉ​റ​പ്പു​ണ്ടോ? ഒ​രു രാ​ഷ്ട്ര​മൂ​പ്പ​ൻ അ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ഒ​രു ഭ​ര​ണ​സംഘം –ആ ​ചെ​റു​മ​ന​സ്സിലാ​ണ് സം​യ​മ​ന​ച്ച​ര​ട്. യു​ദ്ധ​സ​ന്ന​ദ്ധ​ത​ക്ക്‍ യ​മ​ന​മി​ല്ലാ​ത്തോ​രു​ടെ സം-​യ​മ​നം ഇ​രു​മ്പു​ല​ക്ക​യ​ല്ല. കേ​മാ​തി​കേ​മ​രാ​യ വി​ശ്വം​ഭ​ര​ന്മാ​ർ ര​ണ്ടും –അ​മേ​രി​ക്ക; സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ൻ– ലോകോത്തര പോഴന്മാ​രെ​ന്ന് തെ​ളി​യി​ച്ച​ത​ല്ലേ 1964ലെ ക്യൂ​ബ​ൻ മി​സൈ​ൽ പ്ര​തി​സ​ന്ധി?

വി​രോ​ധാ​ഭാ​സ​മു​ണ്ട് –സ​ധൈ​ര്യം പ​ട​ക്കി​റ​ങ്ങാ​ൻ നി​ശ്ച​യി​ക്കു​ന്ന​ത് ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം. അതിന്​ ​മ​ന​സ്സു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് അ​തേ മ​ന​സ്സി​ലു​ണ്ടാ​വു​മോ ബ​ദ​ലി​ടം? ധീ​ര​ത്തി​ന്റെ ഉ​ട​പ്പി​റ​പ്പാ​ണ് പേ​ടി. മ​ച്ചു​ന​നാ​ണ് വെ​റി. ര​ണ്ടാ​മ​നും മൂ​ന്നാ​മ​നും കൈ​കോ​ർ​ത്താ​ൽ ആ​ണ​വ​മെ​ന്ന​ല്ല ഏ​ത് പേയാട്ടും നടത്തിപ്പോകും. വെ​റു​മൊ​രു ക​ളി നോ​ക്ക്, ഇ​ന്ത്യ-​പാ​ക് ക്രിക്കറ്റ്​. പ​ഴ​യ റോ​മാ കൊ​ളീ​സി​യ​ത്തി​ലെ ര​ക്ത​ദാ​ഹി​ക​ളാ​യ കാ​ണി​ക​ളു​ടെ അ​തേ കൊ​ല​വി​ളി ഈ ​ക​ളി​ഭ്രാ​ന്ത​ർ​ക്കും. ശ​രി​ക്കു​ള്ള, ഇ​ന്ത്യ-​പാ​ക് യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​രു​പു​റ​ത്തെ​യും ജ​ന​ത​ക​ൾ ഇ​തേ മ​നോ​നി​ല​യി​ലേ​ക്ക് അ​നാ​യാ​സം മാ​റു​ന്നു. പേ ​പി​ടി​ച്ച പൊ​രു​ത്തു​കാ​രാ​വു​ന്നു മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ. ന​വ​ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ വി​ശേ​ഷി​ച്ചും. മ​നോ​നി​ല​യു​ടെ മ​ർ​മ​ത്തി​ലാ​ണ് ഈ ‘​ന​വം’ ത​നി​പ്ര​കൃ​ത​ം അറി​യി​ച്ചു​ത​രി​ക –വൈകൃതം.

കൈ​സ​ർ വി​ൽ​ഹെം രണ്ടാമൻ നി​യ​താ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ഭ്രാ​ന്ത​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ന്യാ​യ​മ​തി​യ​ല്ലെ​ന്നേ​യു​ള്ളൂ. ആ ​ചെറുകു​റ​വ് ധാ​രാ​ളം മ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു ഒ​രു ലോ​ക​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്. ത​ല​യി​ൽ അ​തേ കു​റ​വു​ള്ള ഒ​രു​വ​ൻ ത​ല​പ്പ​ത്തി​രു​ന്നാ​ൽ മ​തി, ഏ​ത് സം​സ്കൃ​ത രാ​ഷ്ട്ര​വും ഭ​സ്മാ​സു​ര​നാ​വാ​ൻ. ന്യാ​യ​മ​തി​ക​ളെ​ന്ന് തോ​ന്നി​ച്ച​വ​ർത​ന്നെ​യാ​ണ് പൂ​ർ​ണ​യു​ദ്ധം പ​ല​തി​നും ശം​ഖ് വി​ളി​ച്ച​ത്. അ​തി​ന​വ​ർ സ​മ​ർ​ഥ​മാ​യി ന്യാ​യം ക​ണ്ടെ​ത്തും. ഒ​രു​പ​ക്ഷ​ത്തി​ന്റെ ന്യാ​യം മ​റു​പ​ക്ഷ​ത്തി​ന് അ​ന്യാ​യം, മ​റി​ച്ചും. ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​ണം, എ​ല്ലാ പ​ക്ഷ​വും പ​യ​റ്റു​ന്ന​ത് ‘ന്യാ​യ’​ത്തി​ന്മേ​ലാ​ണ്. പ​റ​യാ​നൊ​രു ന്യാ​യ​മു​ണ്ടാ​യാ​ൽ മ​തി പ​ട​ക്കി​റ​ങ്ങാ​ൻ. ആ ​ന്യാ​യ​ത്തി​ന്റെ യു​ക്തി​സ​ഹ പ​രി​ണ​തി​യാ​ണ് യു​ദ്ധം. എ​ന്നാ​ൽ, യുദ്ധത്തി​ന്റെ പ​രി​ണ​ിത​ഫ​ല​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ണ്ടോ ഇ​തേ ന്യാ​യ​യു​ക്തി? മ​നു​ഷ്യ​രെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ന്ന, ദേ​ശ​ങ്ങ​ളെ ത​ച്ചു​ട​ക്കു​ന്ന ഈ ​ഫ​ല​ങ്ങ​ൾ അ​ന്യാ​യ​മെ​ന്നേ ബോധമുള്ള ആ​രും പ​റ​യൂ. അ​പ്പോ​ൾ, അ​ന്യാ​യ​മാ​ണ് ന​മ്മു​ടെ ന്യാ​യ​ങ്ങ​ൾ എ​ത്തി​ച്ചേ​രു​ന്ന ആ​ത്യ​ന്തി​ക​ത​യെ​ന്ന് വ​രു​ന്നു. ഇ​ങ്ങ​നെ, തി​ക​ഞ്ഞ അ​സം​ബ​ന്ധ​മാ​ണ് യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ ന്യാ​യാ​ന്യാ​യ വ്യ​വ​ഹാ​രം.

ര​ണ്ട് സം​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളേ​യു​ള്ളൂ ഇ​പ്ര​മേ​യ​ത്തി​ന്. ര​ണ്ടി​നു​മു​ണ്ട് ച​രി​ത്ര​ത്തോ​ളം പ​ഴ​ക്കം, ത​ഴ​ക്കം: നി​യ​മം, ശ​ക്തി. സ​മൂ​ഹ​സൃ​ഷ്ടി​യാ​ണ് നി​യ​മം, എന്നും എവിടെയും. ശ​ക്തി​യു​ടെ കു​ത്ത​ക​യു​ള്ള ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം അ​ത് ന​ട​പ്പാ​ക്കി​ക്കോ​ളു​മെ​ന്ന് ക​രു​തു​ന്നു, ഏ​ത് നിർമിത നി​യ​മ​വ്യ​വ​സ്ഥി​തി​യും. ആ ​ശ​ക്തി പ​ക്ഷേ, സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നു​ള്ള​ത​ല്ല, ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന് മാ​ത്ര​മു​ള്ള​താ​ണ്. ഇ​ത്ത​രം ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ലെ അ​തി​രു മ​ാഞ്ഞാ​ൽ ലോ​ക​ത്തി​ന് ഒ​രൊ​റ്റ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​മാ​വും. അ​തി​ലേ​ക്കു​ള്ള ആ​യ​ലാ​ണ് ഭ​ര​ണ​കൂ​ട വ്യ​വ​സ്ഥി​തി​ക്ക് അ​ന്ത​ർ​ലീ​ന​മാ​യ ചേ​തോ​വി​കാ​രം. സാ​മ്രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യ​തു​ത​ന്നെ ഈ ​മ​നോ​മൂ​ലത്തിന്മേലാണ്​. ഇ​ന്ന് പ​ക്ഷേ, ഒ​രു ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നും ഒ​റ്റ​ക്ക​ത് നി​വ​ർ​ത്തി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണ് ഉ​ദ്യ​മി​ക്കാ​ത്ത​ത്. എ​ങ്കി​ലും, അ​തി​ന്റെ നേ​ർ​ത്ത​ അ​ല​യൊ​ലി സ്വ​യ​മ​റി​യാ​തെ ഊ​റി​വ​രാ​റു​ണ്ട്, പ​ലേ​ട​ത്തും. ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​ന്, മു​ഴു​വ​ൻ ക​ശ്മീ​രും നേ​പ്പാ​ളു​മൊ​ക്കെ ചേ​ർ​ന്ന ‘അ​ഖ​ണ്ഡ ഭാ​ര​ത’ സ്വ​പ്നം, മു​ഴു​വ​ൻ ക​ശ്മീ​രും ക​വ​രാ​നു​ള്ള പാ​ക് കൊ​തി. ഇ​ത്ര​വ​ലി​യ സം​ഘ​ർ​ഷ​മൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​ഞ്ഞി​ട്ടും ട്രം​പി​ന് ക​ാന​ഡ സ്വ​ന്തം താ​ലൂ​ക്കാ​ക്ക​ണം. ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ന് ഫ​ല​സ്തീ​ൻ ‘വാ​ഗ്ദ​ത്ത’ ഭൂ​വ്. താ​യ്‍വാ​നും അ​രു​ണാ​ച​ലും ചീ​ന​മാ​ണ് ചീ​ന​ക്ക്. ചി​ന്ന​ച്ചി​ന്ന അ​തി​രു​വ​ഴ​ക്കു​ക​ൾ ഇ​പ്പ​റ​ഞ്ഞ വി​പു​ല​മോ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഒ​ളി​മി​ന്ന​ലാ​ണ്.

ദേ​ശീ​യ​ത അ​ച്ചു​ത​ണ്ടാ​ക്കി രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ൾ സ്ഥാ​പി​ത​മാ​യി​ട്ട് നൂ​റ്റാ​ണ്ടു മൂ​ന്നു ക​ഷ്ടി. അ​തി​നു മു​മ്പ​ത്തെ ഭൂ​മി​ശാ​സ്ത്രം പ​റ​ഞ്ഞു​ത​രും, മ​നു​ഷ്യ​നി​ലു​റ​യു​ന്ന സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ​ഭാ​വ​ത്തി​ന്റെ ച​രി​ത്രം. റോ​മ​നും മൗ​ര്യ​നും, യ​വ​ന​വും ചീ​ന​വും, പേ​ർ​ഷ്യ​നും മു​കി​ല​നു​മൊ​ക്കെ അ​തി​ന്റെ മേ​ജ​ർ​സെ​റ്റ് ആ​ട്ട​പ്ര​കാ​രം. ചോ​ള​നും പാ​ണ്ഡ്യ​നും മാ​ർ​ത്താ​ണ്ഡ​നു​മൊ​ക്കെ അ​തി​ന്റെ കു​മ്മാ​ട്ടി​ക്കോലം. ഉ​ള്ളി​ൽ തി​ക്കു​മു​ട്ടു​ന്ന ഈ ​മ​നോ​ഭാ​വ​ത്തി​ന്റെ കി​ളു​ന്തു​ക​ൾ പ​ല ഭാ​വ​ത്തി​ലു​യ​രും. അ​തി​ലൊ​ന്നാ​ണ് ഒ​റ്റ ഭാ​ഷ, ഒ​റ്റ നി​യ​മം, ഒ​റ്റ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്, ഒ​റ്റ നേ​തൃ​ത്വം... ഇമ്മാതിരി ഒ​റ്റ​പ്പൂ​രാ​ട വി​വ​ക്ഷ. ശ​ക്തി​യു​ടെ വ്യാ​പ​നാ​ഭി​ലാ​ഷ​ത്തി​ന് ത​ട​സ്സം അ​ത​തി​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ നി​യ​മ​വ്യ​വ​സ്ഥി​തി കൂ​ടി​യാ​ണ്. നി​യ​മ​വും ശ​ക്തി​യും ത​മ്മി​ലെ ഗു​സ്തി​യി​ൽ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ക​ളി​ക്ക​ളം ഭേ​ദി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല, സാ​ധാ​ര​ണ​കാ​ല​ത്ത്. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തി​നു​ള്ള ക​ള​മൊ​രു​ക്കി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന സ​ന്ദ​ർ​ഭ​മാ​ണ് യു​ദ്ധം. അ​ന്നേ​രം ​നി​യ​മ​വും നീ​തി​യും മ​ര​വി​പ്പി​ക്കും, ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ൾ. അ​തി​നു​ള്ള അ​ധി​കാ​രം നി​യ​മംത​ന്നെ ത​ര​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​മു​ണ്ട്. ഈ ​ഗു​സ്തി​യി​ൽ എ​ന്താ​യാ​ലും ആ​ത്യ​ന്തി​ക​ജ​യം ശ​ക്തി​ക്കു​ത​ന്നെ, കാ​ര​ണം, നി​യ​മ​ത്തെ വിടുപണി​യെ​ടു​പ്പി​ക്കാ​ൻ മ​നു​ഷ്യ​ന​റി​യാം. സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യും യു​ദ്ധം തു​ട​രും. അ​ത​വ​ന് മാ​ന​സി​ക​മാ​യ ആ​വ​ശ്യം കൂ​ടി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലോ?

നി​ർമമം നോ​ക്കി​യാ​ൽ യു​ദ്ധം അ​നി​വാ​ര്യ​ത​യേ​യല്ല, ഒ​രി​ക്ക​ലും ഒ​രി​ട​ത്തും. കോ​ടാ​നു​കോ​ടി ജീ​വ​ൻ ഹോ​മി​ച്ചി​ട്ടും സാം​സ്കാ​രി​ക വി​കാ​സ​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടും മ​നു​ഷ്യ​നെ​ന്തേ ഇ​ക്കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ മാ​ത്രം മ​നം​മാ​റ്റ​മി​ല്ല? ഒ​ന്നാം​ ലോ​ക​യു​ദ്ധം ക​ണ്ടറിഞ്ഞ സി​ഗ്മ​ണ്ട് ഫ്രോ​യ്ഡ് ത​ന്ന നി​ഗ​മ​ന​മു​ണ്ട്: ‘‘സാം​സ്കാ​രി​ക പു​രോ​ഗ​തി​യു​ടെ ഭാ​ര​ത്താ​ൽ വീ​ർ​പ്പു​മു​ട്ടു​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​ന് പ്ര​കൃ​ത​വി​രേച​ന​ത്തി​നു​ള്ള ഓ​വു​ചാ​ലാ​ണ് യു​ദ്ധം.’’ (Civilisation and its Discontents) പ​രി​ഷ്‍കൃ​ത​നാ​യി ഏ​റെ​നാ​ൾ ന​ടി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല പ​രി​ഷ്‍കൃ​ത​ മ​നു​ഷ്യ​ന്. അ​ട​ക്കി​വെ​ച്ച തൃ​ഷ്ണ​ക​ൾ ഇ​ട​ക്കൊ​ക്കെ പു​റ​ത്തു​വി​ട​ണം. ക​ല​യും ക​ൽ​പ​ന​ാഭാ​വ​ങ്ങ​ളും വി​നോ​ദ സാ​ഹ​സ​ങ്ങ​ളും ആ​ധ്യാ​ത്മി​ക​ത​യു​മൊ​ന്നും മ​തി​യാ​വി​ല്ല, ഭൗ​തി​ക പ്ര​വൃ​ത്തിത​ന്നെ വേ​ണ​മതി​ന്. യു​ക്ത​മാ​യ മ​റ്റേ​തു പ്ര​വൃ​ത്തി​യു​ണ്ട​തി​ന്, യു​ദ്ധ​ത്തോ​ളം? അ​ല്ലാ​ത്ത​പ്പോ​ൾ നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യും നൈ​തി​ക​മാ​യും കൊ​ടും കു​റ്റ​കൃ​ത്യ​മാ​യ കൊ​ല​ക്ക് അ​ത് സ​മ്മ​തി​യേ​കു​ന്നു, സമ്മാനവും. അ​ബോ​ധം ഇ​ച്ഛി​ക്കു​ന്ന​ത്ര ശ​ക്ത​മാ​യി, സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യി, നി​ർ​വൃ​തി​യോ​ടെ സ്വ​യ​മ​ഴി​ച്ചു​വി​ടാം. പ​റ​യാ​റി​ല്ലേ, ജീ​വ​ന്മ​ര​ണ പ്ര​ശ്ന​മു​ഖം വ്യ​ക്തി​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വും ‘മി​ക​ച്ച​ത്’ പു​റ​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​രു​മെ​ന്ന്? മ​റു​നേ​ര​ങ്ങ​ളി​ലി​ല്ലാ​ത്ത ഉൗക്കും വീറും. പ​ട​ക്കു​പോ​യി​ട്ടു​ള്ള ഏ​തു പ​ട​യാ​ളി​യാ​ണ​ത് അ​നു​ഭ​വി​ക്കാ​ത്ത​ത്? എ​ല്ലാ മ​ന​സ്സി​ലു​മു​ള്ള ആ ​കേ​വ​ല​തൃ​പ്തി​യെ ച​ങ്ങ​ല​ക്കി​ടു​ന്നു, സം​സ്കാ​രം. ച​ങ്ങ​ല പൊ​ട്ടി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നു, യു​ദ്ധം. പുറത്തല്ല യുദ്ധം, അകത്താണ്​. ഉള്ളിലെ കൊലക്കൊതിയാണ്​ പുറത്തുവരുന്നത്​ കൊലവിളിയായ്​ –നാവിൽ, നാട്ടിൽ, കളിയിൽ, കലിവിൽ, എവിടെയും.

മ​റ്റ് മ​നു​ഷ്യ​ർ​ക്കു​ നേ​രെ ചെ​ന്നാ​യാ​കു​ന്നോ​ൻ –ഹോ​മോ ഹോ​മി​നി ല്യൂ​പ​സ്. നൂ​റ്റാ​ണ്ടൊ​ന്നു​മു​ന്നം ഫ്രോ​യ്ഡി​ട്ട ആ ​വി​ളി​പ്പേ​ര് ഇ​ന്നു​മെ​ത്ര അ​ന്വ​ർ​ഥം. അ​ല്ലെ​ന്നാ​ർ​ക്ക് പ​റ​യാ​നാ​വും, ആ ​വി​ളി​ക്കു​ശേ​ഷം പി​ന്നി​ട്ട നൂ​റു​ കൊ​ല്ല​ത്തെ നേ​ര​നു​ഭ​വ​ത്തി​നു മു​ന്നി​ൽ?

വ്യ​ത്യാ​സ​മു​ണ്ട്, വി​ളി​ക്ക​ല്ല വി​ള​യാ​ട​ലി​ന്. മു​മ്പ്, ച​തു​രം​ഗംപോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു യു​ദ്ധം. എ​തി​രാ​ളി​യു​ടെ പ​ര​മാ​വ​ധി ക​രു​ക്ക​ൾ ക​വ​രാ​നു​ള്ള നീ​ക്ക​ങ്ങ​ളാ​ണ് ന​ട​ത്താ​റ്. ‘അ​ടി​യ​റ​വി’​ൽ കൊ​ണ്ടെ​ത്തി​ക്കു​ക ആ​ത്യ​ന്തി​ക​ ല​ക്ഷ്യം. ക​ളം മാ​റി, ക​ളി​യും. ഇ​ന്ന്, ഒ​രേ നി​റ​മു​ള്ള ക​രു​ക്ക​ൾ ഇ​രു​ക​ളി​ക്കാ​രും ക​വ​രു​ന്നു. സ്വ​യം വി​ഴു​ങ്ങു​ന്നു, ക​ളി. മു​മ്പ്, നി​ല​വി​ലെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ന​യം യു​ദ്ധം മു​ഖേ​ന നീ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു മു​ന്നോ​ട്ട്. ഇ​ന്ന്, യു​ദ്ധാ​നന്ത​രഘട്ടം യു​ദ്ധം അണിതിട്ട ചു​റ്റു​പാ​ടി​ന്റെ തു​ട​ർ​ച്ച​യാ​കു​ന്നു. ആ​ര് ജ​യി​ച്ചാ​ലും തോ​റ്റാ​ലും അ​സ്ഥി​ര​ത തു​ട​രു​ന്നു, രാ​ഷ്ട്രീ​യ​മാ​യും സാ​മ്പ​ത്തി​ക​മാ​യും മാ​ന​സി​ക​മാ​യും. പടയിൽ നശിച്ചത്​ ഭൗതികമെങ്കിൽ, പുനർനിർമിക്കാം (ആയുധം കഴിഞ്ഞാൽ ഇന്ന്​ യുദ്ധവ്യവസായത്തി​ന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ആദായശാഖയാണ്​ പുനർനിർമാണം). നശിക്കുവത്​ ആത്മാംശങ്ങളെങ്കിലോ? ഹിംസക്കറ കലുഷിതമാക്കിയ ഹൃദയം അത്​ പേറുന്ന ദേഹത്തെ കാർന്നുകൊണ്ടിരിക്കും, പ്രകൃ​തത്തെ ജീർണിപ്പിച്ചുകൊണ്ടും. സ്വഭാവം ജീവനത്തി​ന്റെ വിധി നിർണയിക്കുന്നു –വ്യക്തിയുടെയായാലും ദേശത്തി​ന്റെയായാലും. അതാണ്​ ചരിത്രം, ഇന്നോളം.

ഹെ​ഗ​ലി​ന്റെ പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ നി​ഗമ​ന​മൊ​ന്നു​ണ്ട് –ക്ലാ​സി​ക് യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​യു​ടെ ഫ​ല​ങ്ങ​ൾ വ​ഴി അ​ന്തി​മ​സ​ന്തു​ല​നം സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്നെ​ന്ന്. കേട്ടാൽ തോന്നും ചരിത്രത്തിനൊരു സന്മാർഗദിശയുണ്ടെന്ന്​. ആ ​വ​ഴി​ക്കൊ​രു തെ​ളി​വും ത​ന്നി​ട്ടി​ല്ല യു​ദ്ധ​മൊ​രെ​ണ്ണ​വും. 1971ലെ ​ഇ​ന്ത്യ-​പാ​ക് യു​ദ്ധം ഇ​ന്ത്യ ജ​യി​ച്ചു. അ​ന്തി​മ​സ​ന്തു​ല​ന​മു​ണ്ടാ​യോ, പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ തു​ട​രു​ക​യ​ല്ലാ​തെ? ഹെ​ഗ​ൽ മ​ഹാ​ശ​യ​ൻ പൊ​റു​ക്ക​ണം, അ​സ​ന്തു​ല​ന​ത്തി​ന് പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി യു​ദ്ധ​ത്തെ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്ക​യാ​ണ് മ​നു​ഷ്യ​ൻ, ആ​യി​ര​ത്താ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി. മ​യ​ക്കു​മ​രു​ന്നു​കൊ​ണ്ട് ഞ​ര​മ്പ​യ​ച്ച്​ സു​ഖ​ചി​ത്ത​ത വ​രു​ത്താ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​മ്പോ​ലെ. പി​ഴ​യേ​ക്കാ​ളു​പ​രി, പാ​ഴാ​ണ് യു​ദ്ധം. എ​ന്തി​നാ​യി തു​ട​ങ്ങി​യോ അ​തേ കാ​ര​ണ​ത്തോ​ട് വൈ​രു​ധ്യ​ത്തി​ലാ​ണ​ത്.

വന്നുവന്ന്​ യുദ്ധമുഖമെന്നൊന്ന്​ ഇല്ലാതെയായി. അടർക്കളം നിശ്ചയിച്ച്​ അങ്കം കുറിക്കാനാവില്ല. അതിരു കടന്നേറി അകം കവരുന്നിടത്തുമില്ല ഇന്ന്​ യുദ്ധമുഖം. അക്ഷ്വൗഹിണികൾക്ക്​ ഒന്നുമില്ല വ്യൂഹരൂപങ്ങൾ, സ്​ഥാനനിലകൾ. രാഷ്​ട്രങ്ങളുടെ കൈപ്പിടിക്കപ്പുറം വികസിത മുതലാളിത്തത്തിന്റെ യുക്തിപരിധിയിലാണ്​ അത്​. പാ​കി​സ്താ​ന് വാ​യ്പ കൊ​ടു​ത്താ​ൽ ഭീ​ക​ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന് വ​ഴി​മാ​റ്റു​മെ​ന്ന് പ​ട​നി​ല​ത്തു​നി​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ട് ഗൗ​നി​ച്ചോ ഐ.​എം.​എ​ഫ്? ഇറാനെതിരെ ഇ​റാ​ഖി​നെ ആ​യു​ധ​വ​ത്ക​രി​ച്ച​ത് അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ ആ​യു​ധ​വ്യ​വ​സാ​യം. ആ ​പ​ട​ക്ക​രു​ത്ത് ത​ക​ർ​ക്കാ​ൻ വി​നി​യോ​ഗി​ച്ച​തും അ​തേ വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തെ. ഇ​ന്ന് യു​ദ്ധം ര​ണ്ട് ശ​ക്തി​ക​ളെ മാ​ത്ര​മാ​യി മു​ഖാ​മു​ഖം നി​ർ​ത്തു​ന്നി​ല്ല. ഒ​ളി​ഞ്ഞും തെ​ളി​ഞ്ഞു​മു​ള്ള നി​ര​വ​ധി ശ​ക്തി​ക​ളു​ടെ മ​ത്സ​ര​വേ​ദി​യാ​ണ​ത്. ഓ​രോ​ന്നും മേ​നി കൊ​യ്യു​ന്നു മ​റ്റോ​രോ​ന്നി​ന്റെ​യും ചെ​ല​വി​ൽ. രാ​ഷ്ട്ര ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ളെ അ​ധി​ക​രി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് യു​ദ്ധ​വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തി​ന്റെ യു​ക്തി​ശാ​സ്ത്രം.

യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ ന​വീ​ന​സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത​ക​ൾ വി​ട്ട് നി​ല​ത്തി​റ​ങ്ങി​യാ​ൽ, നേ​ര് പ​ഴ​യ​പ​ടി സ​ര​ളം നി​ൽ​പ്പുണ്ട്​ നേ​ർമു​ന്നി​ൽ; മ​നു​ഷ്യ​നു​മേ​ൽ വേ​ദ​ന​യേ​ൽ​പി​ക്കാ​നു​ള്ള മ​നു​ഷ്യ​ത്വര. അ​താ​ണ് യു​ദ്ധ​മാ​യി പ​രി​ണ​മി​ച്ച​ത്. ആ​യി​ര​ത്താ​ണ്ടു​ക​ളി​ലൂ​ടെ അ​ത് രൂ​പം പ​ല​തെ​ടു​ത്തു, ഭാ​വ​വും. ഇ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ നൂ​റ്റാ​ണ്ട് കൂട്ട​​ത്തി​ലേ​റ്റം ക​രാ​ള​മാ​യ ചി​ത്ര​വും​ ത​ന്നു –ര​ണ്ട് ലോ​ക​യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ൾ, അ​ണു​ബോം​ബ്, വി​യ​റ്റ്നാം, അ​ൽജീ​രി​യ, കോം​ഗോ, റൊ​ഡേ​ഷ്യ, ചെ​ച്നിയ, ഫ​ല​സ്തീ​ൻ, ഇറാഖ്​, ഉത്തരേന്ത്യ, സ​ഹാ​റാ താ​ഴ​ങ്ങ​ൾ... സ​മാ​ന്ത​ര​മാ​യി ദേ​ശകങ്ങളിലെ കൂ​ട്ട​ക്കു​രു​തി​ക​ൾ –യ​ഹൂ​ദ​രും ക​ത്തോ​ലി​ക്ക​രും ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റു​ക​ളും സ്വ​വ​ർ​ഗ​ര​തി​ക്കാ​രും നാ​ടോ​ടി​ക​ളും നാ​സി​ക്ക​ര​ങ്ങ​ളാ​ൽ, ആ​ദ്യം സ​ഖാ​ക്ക​ളും പി​ന്നെ സ്വ​ദേ​ശി​ക​ളും സ്റ്റാ​ലി​ൻ മു​ഷ്ടി​യാ​ൽ, ലാ​റ്റി​ന​മേ​രി​ക്ക​ൻ ജ​ന​ത​ക​ൾ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ ച​ട്ടു​ക​ങ്ങ​ളാ​ൽ... അ​ങ്ങ​നെ​യ​ങ്ങ​നെ. ആരിവിടെ സംസ്​കൃതർ, ആര്​ ​പ്രാകൃതർ? ഹി​റ്റ്ല​റും ബ​റി​യ​യും ബു​ഷു​മോ ഭേ​ദം, ഹൂ​ണ​രും മം​ഗോ​ള​രും വി​സി​ഗോ​തു​ക​ളു​മോ? ക്ഷ​മി​ക്ക​ണം, ഭേ​ദ​ചി​ന്ത​യ​രു​ത്, ഭാ​ര​തീ​യ​ന് –ര​ക്ത​ബ​ന്ധു​ക്ക​ളെ അ​റ​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കാ​തെ മു​ച്ചൂ​ടെ വ​ക​വ​രു​ത്താ​ൻ ധ​ർ​മ​ഗീ​ത​യോ​തി​യ ആര്യഭ​ഗ​വാ​ന്റെ സ്വ​ന്തം പി​ന്മു​റ​ക്ക്.