മ​നു​ഷ്യ​സ്​​നേ​ഹ​ത്തി​​ന്റെ മ​ഹാ​വൃ​ക്ഷം

വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ്​ ബ​ഷീ​റു​മാ​യി ദീ​ർ​ഘ​കാ​ല കു​ടും​ബ ബ​ന്ധ​മു​ള്ള വ്യ​ക്തി​യാ​ണ്​ മു​തി​ർ​ന്ന മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നും എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നു​മാ​യ ബൈ​ജു ച​ന്ദ്ര​ൻ. ത​​ന്റെ ബ​ഷീ​ർ അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ എ​ഴു​തു​ക​യാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹം.

അ​ന്നൊ​രു ദി​വ​സം ഉ​ച്ച​തി​രി​ഞ്ഞ് അ​ച്ഛ​ൻ (അ​ന്ന് കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദ​ത്തി​​ന്റെ പ​ത്രാ​ധി​പ​ർ കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​ൻ) വീ​ട്ടി​ൽ വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ ജു​ബ്ബ ധ​രി​ച്ച ഒ​രു ക​ഷ​ണ്ടി​ക്കാ​ര​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ടാ​ക്സി​ക്കാ​റി​ൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യ​പാ​ടേ, ആ ​മ​നു​ഷ്യ​ൻ മു​ൻ​വ​ശ​ത്തു​ള്ള ഹാ​ൾ​മു​റി​യി​ൽ ഇ​രി​ക്കാ​നൊ​ന്നും കൂ​ട്ടാ​ക്കാ​തെ നേ​രെ ഒ​രൊ​റ്റ​േ​പ്പാ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു, അ​ക​ത്തേ​ക്ക്.

‘‘ഈ ​വീ​ട്ടി​ലെ അ​ടു​ക്ക​ള എ​വി​ടെ​യാ​ണ്?’’ എ​ന്നു​റ​ക്കെ ചോ​ദി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ശ​രം​വി​ട്ട​തു​പോ​ലെ​യു​ള്ള ഈ ​പോ​ക്ക്. ആ​ളെ അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി ക​ണ്ട​തി​ന്റെ അ​മ്പ​ര​പ്പോ​ടെ സ്ത​ബ്ധ​യാ​യി നി​ന്ന അ​മ്മ പെ​ട്ടെ​ന്ന് പി​റ​കെ ചെ​ന്നു. തൊ​ട്ടു​പി​ന്നാ​ലെ, ഞ​ങ്ങ​ൾ പി​ള്ളേ​രും. അ​ടു​ക്ക​ള​യി​ൽ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ൾ കാ​ണു​ന്ന​ത് ചോ​റും ക​റി​ക​ളു​മൊ​ക്കെ അ​ട​ച്ചു​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ തു​റ​ന്നു പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന അ​തി​ഥി​യെ​യാ​ണ്. തു​ട​ർ​ന്ന് അ​മ്മ​യു​ടെ നേ​ർ​ക്ക് ഒ​രു ചോ​ദ്യ​വും.

‘‘ആ​ഹാ, ഇ​ന്നി​വി​ടെ മീ​ൻ​ക​റി​യാ​ണ​ല്ലേ?’’ എ​ന്നി​ട്ട് മീ​ൻ​ച​ട്ടി​യു​ടെ അ​ട​പ്പു​തു​റ​ന്ന് ത​വി​കൊ​ണ്ട് കു​റ​ച്ചു ക​യ്യി​ലേ​ക്കൊ​ഴി​ച്ച് രു​ചി​ച്ചു​നോ​ക്കി.

അ​മ്മ​ക്ക് അ​പ്പോ​ഴും ആ ​ഷോ​ക്ക്‌ വി​ട്ടു​മാ​റി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അ​ച്ഛ​നോ​ടൊ​പ്പം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രു​മാ​യ വൈ​ക്കം ച​ന്ദ്ര​ശേ​ഖ​ര​ൻ നാ​യ​ർ, കെ. ​ആ​ന​ന്ദ​ക്കു​റു​പ്പ് (കു​ങ്കു​മം വാ​രി​ക​യു​ടെ പ​ത്രാ​ധി​പ​ന്മാ​ർ), ര​ണ്ടു പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും മാ​നേ​ജ​റാ​യ എം.​എ​ൻ. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​ൻ നാ​യ​ർ എ​ന്നി​വ​ർ ഈ ​ബ​ഹ​ള​മെ​ല്ലാം ക​ണ്ടു ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് മു​ൻ​വ​ശ​ത്തെ സ്വീ​ക​ര​ണ മു​റി​യി​ൽ​ത​ന്നെ ഇ​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​ടു​ക്ക​ള​യി​ൽ​നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യ അ​തി​ഥി ഞ​ങ്ങ​ളോ​ട് ചെ​റി​യൊ​രു കു​ശ​ലപ്ര​ശ്നം ന​ട​ത്തി​യ​ശേ​ഷം അ​ധി​കം വൈ​കാ​തെ സ്ഥ​ലം​വി​ട്ടു. അ​മ്മ പ​റ​ഞ്ഞു​ത​രാ​തെ ത​ന്നെ എ​നി​ക്കും ചേ​ച്ചി​ക്കും ആ​ളെ മ​ന​സ്സി​ലാ​യി. ‘കു​ങ്കു​മ’​ത്തി​ൽ അ​പ്പോ​ൾ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന ‘മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച’ എ​ന്ന നോ​വ​ലി​നോ​ടൊ​പ്പം ഈ ​ആ​ളി​​ന്റെ പ​ല പോ​സി​ലു​ള്ള പ​ട​ങ്ങ​ൾ ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഏ​ക​ദേ​ശം എ​ന്റെ പ്രാ​യ​മു​ള്ള ഷാ​ഹി​ന എ​ന്ന മ​ക​ളു​ടെ​യും ആ ​കു​ട്ടി​യു​ടെ ‘മ്മ​ച്ചി’​യു​ടെ​യും പ​ട​ങ്ങ​ളും. കൊ​ല്ല​ത്തു​ള്ള ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ വീ​ട്ടി​ൽ മി​ക്ക​പ്പോ​ഴും വ​രാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന പു​ന​ലൂ​ർ രാ​ജ​ൻ എ​ന്ന ഫോ​ട്ടോ​ഗ്രാ​ഫ​ർ എ​ടു​ത്ത​താ​ണ് ആ ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​ന്നും അ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു. പോ​രെ​ങ്കി​ൽ, ‘കു​ങ്കു​മം’ വാ​രി​ക​യു​ടെ ഒ​ന്നാം പേ​ജി​ൽ ഏ​റ്റ​വും മു​ക​ളി​ലാ​യി സ്ഥി​ര​മാ​യി കാ​ണു​ന്ന പേ​രാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.

‘ഉ​പ​ദേ​ഷ്ടാ​വ്: വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ്‌ ബ​ഷീ​ർ’

പി​ന്നെ ‘മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച​’ക്ക് ബ​ഷീ​ർ ത​ന്നെ എ​ഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത പ​ര​സ്യ​വും ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്:

‘‘ശ്രീ. ​വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചാ​ക്കി​ലു​ണ്ട്. മ്യാ​വോ... അ​ടു​ത്ത ല​ക്കം കു​ങ്കു​മ​ത്തി​ൽ നോ​ക്കു​ക... ക​ണ്ണു​ക​ൾ മി​ഴി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ബ​ഷീ​റി​നെ കാ​ണാം. സോ​റി മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച​യെ...

സ​ത്യം പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ, ‘മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച’ വാ​യി​ച്ചി​ട്ട് അ​ന്ന് കാ​ര്യ​മാ​യി​ട്ടൊ​ന്നും മ​ന​സ്സി​ലാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ആ​റേ​ഴു വ​യ​സ്സു​ള്ള ഒ​രു കു​ട്ടി​ക്ക് ദാ​ർ​ശ​നി​ക ത​ല​ത്തി​ലു​ള്ള ആ ​നോ​വ​ൽ വാ​യി​ച്ചി​ട്ട് എ​ന്തു മ​ന​സ്സി​ലാ​കാ​നാ​ണ്! എ​ങ്കി​ലും ഷാ​ഹി​ന​യോ​ടൊ​പ്പം കൈ​സു എ​ന്ന മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച​യും മ​ന​സ്സി​ൽ സ്ഥാ​നം​പി​ടി​ച്ചു ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു.

‘‘റ്റാ​റ്റോ നീ​ള​മ്മ​ണ്ടി’’, ‘‘റ്റാ​റ്റോ കൈ​സു​ക്കു​ട്ടി ക​ണ്ണാ​ടി നോ​ക്കി’’, ‘‘റ്റാ​റ്റോ റ്റാ​റ്റോ കൈ​സു​ക്കു​ട്ടി​ക്ക് ചീ​ച്ചി മു​ള്ള​ണം’’ എ​ന്നൊ​ക്കെ പ​റ​ഞ്ഞു ന​ട​ക്കു​ന്ന ഷാ​ഹി​ന​യെ​യും അ​തേ നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ത​ന്നെ ന​ന്ത​നാ​രു​ടെ ‘ഉ​ണ്ണി​ക്കു​ട്ട​​ന്റെ ഒ​രു ദി​വ​സ’​ത്തി​ൽ വാ​യി​ച്ചു പ​രി​ച​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഉ​ണ്ണി​ക്കു​ട്ട​നെ​യും ഒ​രു​പോ​ലെ തോ​ന്നി എ​നി​ക്ക്.

ആ​യി​ട​ക്ക് ത​ന്നെ​യാ​ണ് കൊ​ല്ല​ത്തെ എ​സ്.​എം.​പി തി​യ​റ്റ​റി​ൽ പോ​യി ‘ഭാ​ർ​ഗ​വീ​നി​ല​യം’ സി​നി​മ​യു​ടെ പു​തി​യ കോ​പ്പി കാ​ണു​ന്ന​ത്. പ്രേ​ത​ക​ഥ​ക​ളു​ടെ​യും അ​തു വാ​യി​ച്ചു​ണ്ടാ​കു​ന്ന ഭ​യ​ത്തി​​ന്റെ​യും ആ​ളാ​യ ചേ​ച്ചി സി​നി​മ ക​ണ്ട​ശേ​ഷം കു​റേ ക​ഥ​ക​ൾകൂ​ടി പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്ന് എ​​ന്റെ പേ​ടി ഇ​ര​ട്ടി​പ്പി​ച്ചു. അ​തി​ൽ മ​ധു വേ​ഷ​മി​ട്ട സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ബ​ഷീ​ർത​ന്നെ​യാ​ണെ​ന്ന് അ​മ്മ പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഈ ​മ​നു​ഷ്യ​ൻ ഒ​രു സം​ഭ​വംത​ന്നെ​യാ​ണ​ല്ലോ എ​ന്നു മ​ന​സ്സി​ലോ​ർ​ത്തു.

‘മാ​ന്ത്രി​ക​പ്പൂ​ച്ച’ അ​ങ്ങോ​ട്ട് സു​ഖി​ച്ചി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും പി​ന്നീ​ട് പ​യ്യെ പ​യ്യെ ഒ​ന്നി​നു​പി​റ​കെ ഒ​ന്നാ​യി വാ​യി​ച്ച ‘പാ​ത്തു​മ്മാ​യു​ടെ ആ​ട്’, ‘മു​ച്ചീ​ട്ടു ക​ളി​ക്കാ​ര​​ന്റെ മ​ക​ൾ’, ‘ആ​ന​വാ​രി​യും പൊ​ൻ​കു​രി​ശും’, ‘ബാ​ല്യ​കാ​ല​സ​ഖി’, ‘ന്റു​പ്പൂ​പ്പാ​ക്കൊരാ​നേ​ണ്ടാ​ർ​ന്ന്’ എ​ന്നി​വ​യെ​ല്ലാം ഉ​ള്ളി​ലേ​ക്ക് ആ​വേ​ശി​ച്ചു ക​യ​റി. ‘ബാ​ല്യ​കാ​ല​സ​ഖി’ സി​നി​മ ക​ണ്ട​ത് ചെ​റി​യൊ​രോ​ർ​മ​യു​ണ്ട്. പ​ക്ഷേ ആ ​നോ​വ​ൽ –‘‘എ​ന്താ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന് ഒ​ടു​വി​ലാ​യി സു​ഹ്‌​റാ പ​റ​യാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്?’’ എ​ന്ന ഒ​രി​ക്ക​ലും ഉ​ത്ത​രം കി​ട്ടാ​ത്ത ചോ​ദ്യം മ​ജീ​ദി​ന്റേ​തു​പോ​ലെ എ​​ന്റെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തെ​യും വ​ല്ലാ​തെ മ​ഥി​ച്ചു. ലു​ട്ടാ​പ്പി പാ​ടി​യ ‘‘ഗു​ത്തി​നി ഹാ​ലി​ട്ട ലി​ത്താ​പ്പോ’’ എ​ന്ന പാ​ട്ട് കാ​ണാ​തെ പ​ഠി​ച്ചു പാ​ടി​ന​ട​ന്നു. കേ​ശ​വ​ൻ നാ​യ​രു​ടെ​യും സാ​റാ​മ്മ​യു​ടെ​യും പി​റ​ക്കാ​ൻ പോ​കു​ന്ന ആ​കാ​ശ​മി​ഠാ​യി എ​ന്ന കു​ട്ടി എ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്ന് സ​ങ്ക​ൽ​പി​ച്ചു. ആ​ന​വാ​രി, പൊ​ൻ​കു​രി​ശ്, മ​ണ്ട​ൻ മു​ത്ത​പ്പ, എ​ട്ടു​കാ​ലി മ​മ്മൂ​ഞ്ഞ്, സൈ​ന​ബ, കു​ഞ്ഞു പാ​ത്തു​മ്മ, ഉ​മ്മ, പാ​ത്തു​മ്മ, ഹ​നീ​ഫ, അ​ബ്ദു​ൽ ഖാ​ദ​ർ... ഇ​ങ്ങ​നെ ഓ​രോ​രു​ത്ത​രും എ​നി​ക്ക് ഏ​റ്റ​വും പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട കു​റെ മ​നു​ഷ്യ​രാ​യി എ​ന്നോ​ടൊ​പ്പം ജീ​വി​ച്ചു.

ഞാ​ൻ കു​റേ​നാ​ൾ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​െ​വ​ച്ചി​രു​ന്ന ‘ചെ​മ്മീ​ൻ’ സി​നി​മ​യു​ടെ സ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യ സൈ​സി​ലു​ള്ള പാ​ട്ടു​പു​സ്ത​ക​ത്തി​​ന്റെ പു​റം​ക​വ​റി​ൽ ക​ണ്മ​ണി ഫി​ലിം​സി​​ന്റെ അ​ടു​ത്ത ചി​ത്രം ‘ന്റു​പ്പുപ്പാക്കൊ​രാ​നേ​ണ്ടാ​ർ​ന്ന് ’ എ​ന്ന പ​ര​സ്യം ക​ണ്ടി​ട്ട്, പ​ടം വ​രാ​ൻ വേ​ണ്ടി കു​റേ​നാ​ൾ കാ​ത്തി​രു​ന്നു. ബ​ഷീ​റും രാ​മു കാ​ര്യാ​ട്ടും ക​ണ്മ​ണി ബാ​ബു​വും കൂ​ടി​യി​രു​ന്ന് എ​ന്തോ ച​ർ​ച്ചചെ​യ്യു​ന്ന പ​ടം ‘സി​നി​ര​മ’​യു​ടെ ആ​ദ്യ​ല​ക്ക​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നി​ൽ അ​ച്ച​ടി​ച്ചുവ​ന്ന​ത് അ​പ്പോ​ഴാ​ണ്. ബ​ഷീ​ർ സ​മ​യ​ത്തി​ന് സ്ക്രി​പ്റ്റ് എ​ഴു​തി​ത്തീ​ർ​ത്തു കൊ​ടു​ക്കാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടാ​ക​ണം അ​വ​ർ ആ ​പ്രോ​ജ​ക്ട് ഉ​പേ​ക്ഷി​ച്ച് ‘ഏ​ഴു രാ​ത്രി​ക​ൾ’ എ​ന്ന സി​നി​മ​യെ​ടു​ത്തു. പു​തു​മു​ഖ​ങ്ങ​ളെ​യും നാ​ട​ക ന​ടീ​ന​ട​ന്മാ​രെ​യും​വെ​ച്ചു​ള്ള വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​യ പ​രീ​ക്ഷ​ണ​മാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് പ​ടം പൊ​ട്ടി. അ​തോ​ടെ ആ ​കൂ​ട്ടു​കെ​ട്ട് ത​ന്നെ അ​വ​സാ​നി​ച്ചു. അ​തി​നു​പ​ക​രം ‘ന്റു​പ്പുപ്പാ...’ ആ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലോ എ​ന്നു ഞാ​ൻ ചി​ല​പ്പോ​ൾ ആ​ലോ​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ൾ അ​മ്മ പ​റ​ഞ്ഞാ​ണ​റി​യു​ന്ന​ത് ബ​ഷീ​റി​ന് ഭ്രാ​ന്ത് വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. ‘ഇ​രു​ട്ടി​​ന്റെ ആ​ത്മാ​വ്’ സി​നി​മ​യി​ലെ പ്രേം​ന​സീ​റി​​ന്റെ വേ​ലാ​യു​ധ​നെ​പ്പോ​ലെ ച​ങ്ങ​ല​ക്കി​ടു​മോ ബ​ഷീ​റി​നെ എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ചി​ന്ത. അ​ന്നൊ​ക്കെ ബ​ഷീ​റി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച് എ​ഴു​തി​യ​ത് എ​വി​ടെ​ക്ക​ണ്ടാ​ലും വാ​യി​ക്കും. ബ​ഷീ​റി​ന് കേ​ന്ദ്ര സാ​ഹി​ത്യ അ​ക്കാ​ദ​മി​യു​ടെ ഫെ​ലോ​ഷി​പ് കി​ട്ടി​യ​ത് പ​ത്ര​ത്തി​ൽ വാ​യി​ച്ചു. ആ ​സ​മ​യ​ത്ത് ‘ജ​ന​യു​ഗ​’ത്തി​ൽ വ​ന്ന ഫീ​ച്ച​റും വാ​യി​ച്ചു. ആ​ളി​ന് ഒ​രു ഭ്രാ​ന്തു​മി​ല്ല, ആ​ശ്വാ​സ​മാ​യി.

വീ​ട്ടി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന ‘ജ​ന​യു​ഗ’ ത്തി​​ന്റെ​യും ‘കൗ​മു​ദി​’യു​ടെ​യും ‘മാ​തൃ​ഭൂ​മി​’യു​ടെ​യും ഒ​ക്കെ പ​ഴ​യ ല​ക്ക​ങ്ങ​ളും പ​ഴ​യ വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​ക​ളു​മൊ​ക്കെ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു എ​നി​ക്കേ​റ്റ​വും ഇ​ഷ്ട​മു​ള്ള കാ​ര്യം. 1964ലെ ​കൗ​മു​ദി വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​യി​ൽ വ​ന്ന ‘മ​തി​ലു​ക​ൾ’ വാ​യി​ച്ച​ത് അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്. 1965ലെ ​‘കൗ​മു​ദി’ വി​ശേ​ഷാ​ൽ​പ്ര​തി​യി​ൽ കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ പു​തു​മ​യു​ള്ള ഒ​രു മ​ത്സ​രം ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നു. എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ പേ​ര് കൊ​ടു​ക്കാ​തെ അ​വ​രെ​ഴു​തി​യ ക​ഥ​യും ക​വി​ത​യും ലേ​ഖ​ന​വു​മൊ​ക്കെ കൊ​ടു​ക്കും. ആ​രാ​ണ് ഓ​രോ​ന്നും എ​ഴു​തി​യ​തെ​ന്ന് വാ​യ​ന​ക്കാ​ർ പ​റ​യ​ണം. ‘ഭ​ർ റ്...’ ​എ​ന്ന ക​ഥ വാ​യി​ച്ച​പ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ അ​തെ​ഴു​തി​യ​താ​രാ​ണെ​ന്ന് എ​നി​ക്കു മ​ന​സ്സി​ലാ​യി. ക​ഥ വാ​യി​ച്ച​പ്പോ​ൾ അ​യ്യേ, ഇ​ങ്ങ​നെ​യൊ​ക്കെ എ​ഴു​താ​മോ എ​ന്നു തോ​ന്നി​യെ​ങ്കി​ലും.

‘ജ​ന​യു​ഗം’ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​മാ​യ ‘ബാ​ല​യു​ഗം’ തു​ട​ങ്ങി​യ​ത് ആ​യി​ട​ക്കാ​ണ്. പ്ര​സി​ദ്ധ​രാ​യ എ​ഴു​ത്തു​കാ​രും അ​ഭി​നേ​താ​ക്ക​ളു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി കു​ട്ടി​ക​ൾ ന​ട​ത്തു​ന്ന അ​ഭി​മു​ഖ​സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു ‘ബാ​ല​യു​ഗ​’ത്തി​​ന്റെ ഒ​രു പ്ര​ത്യേ​ക​ത. മൂ​ന്നാ​മ​ത്തെ​യോ നാ​ലാ​മ​ത്തെ​യോ ല​ക്ക​ത്തി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച പ്ര​സ്തു​ത പം​ക്തി​യി​ലെ ക​ഥാ​നാ​യ​ക​ൻ ബ​ഷീ​റാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്റ​ർ​വ്യൂ ചെ​യ്ത​ത് ഷാ​ഹി​ന​യും ച​ങ്ങാ​തി​മാ​രും. എ​നി​ക്കും എ​ന്നെ​ങ്കി​ലും ബ​ഷീ​റി​നെ ഇ​ങ്ങ​നെ ഇ​ന്റ​ർ​വ്യൂ ചെ​യ്യാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​മോ എ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഓ​ർ​ത്തു.

ക​ണ്മ​ണി ബാ​ബു, രാ​മു കാ​ര്യാ​ട്ട്, ബ​ഷീ​ർ എന്നിവർ ‘ന്റു​പ്പുപ്പാ​ക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന്’ സിനിമയുടെ ച​ർ​ച്ച​ാവേള​യിൽ

അ​തി​നി​ടെ അ​ച്ഛ​ൻ ബ​ഷീ​റു​മാ​യി ന​ട​ത്തി​യ ഒ​രു ദീ​ർ​ഘ​സം​ഭാ​ഷ​ണം ‘കേ​ര​ള​ശ​ബ്‌​ദ’​ത്തി​ൽ വ​ന്നു. എ​നി​ക്ക് വ​ലി​യ അ​ഭി​മാ​നം തോ​ന്നി​യ കാ​ര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ആ ​നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ബ​ഷീ​ർ കൂ​ടു​ത​ലും എ​ഴു​തി​യി​രു​ന്ന​ത് ക​ത്തു​ക​ളാ​ണ​ല്ലോ. ക​ത്തി​​ന്റെ രൂ​പ​ത്തി​ലു​ള്ള ആ ​എ​ഴു​ത്തു​ക​ളൊ​ക്കെ ഒ​ന്നാ​ന്ത​രം സാ​ഹി​ത്യ​സൃ​ഷ്ടി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. ‘കു​ങ്കു​മ​’ത്തി​ലും ‘കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദ​’ത്തി​ലും ‘കൗ​മു​ദി​’യി​ലു​മൊ​ക്കെ വ​രാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ബ​ഷീ​റി​ന്റെ ക​ത്തു​ക​ൾ ഞാ​ൻ താ​ൽ​പ​ര്യ​ത്തോ​ടെ വാ​യി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നൊ​രു കാ​ര​ണം​കൂ​ടി​യു​ണ്ട്. അ​വ​യി​ൽ പ​ല​തി​ലും അ​ച്ഛ​ന്റെ പേ​ര് പ​രാ​മ​ർ​ശി​ച്ചു കാ​ണാ​റു​ണ്ട്. 1967ലെ ​‘കൗ​മു​ദി’ വി​ശേ​ഷാ​ൽ​പ്ര​തി​യി​ൽ കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ന് എ​ഴു​തി​യ ക​ത്തി​ലും അ​ച്ഛ​നെ പ​രാ​മ​ർ​ശി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.​ അ​തു കാ​ണു​മ്പോ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ൾ കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് വ​ലി​യ സ​ന്തോ​ഷ​വും അ​ഭി​മാ​ന​വു​മാ​ണ്. ബ​ഷീ​ർ അ​ച്ഛ​നെ കേ​ന്ദ്ര​ക​ഥാ​പാ​ത്ര​മാ​ക്കി ക​ഥപോ​ലെ എ​ഴു​തി​യ ഒ​രു ക​ത്ത് ‘കു​ങ്കു​മ’​ത്തി​ന്റെ 1972ലെ ​ഓ​ണം വി​ശേ​ഷാ​ൽ പ്ര​തി​യി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. പ​ത്രാ​ധി​പ​ർ വൈ​ക്കം ച​ന്ദ്ര​ശേ​ഖ​ര​ൻ നാ​യ​രെ അ​ഭി​സം​ബോ​ധ​ന​ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ട് എ​ഴു​തി​യ ആ ​ക​ത്ത് ‘ധ​ർ​മ​രാ​ജ്യം’ എ​ന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തി​ൽ വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്.

‘‘ഞാ​ൻ കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ സ്തു​തി​ച്ചു സം​സാ​രി​ച്ചു. ച​ന്ദ്ര​​ന്റെ ‘ന​ഗ​ര​ത്തി​​ന്റെ മാ​റി​ലും മ​റ​വി​ലും’ ഞാ​ൻ വാ​യി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​തി​ലെ ഗ്രീ​ക്ക് ഫി​ലോ​സ​ഫ​ർ താ​നാ(വൈ​ക്കം)​ണെ​ന്ന് ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു. എ​നി​ക്ക​ത് വ​ള​രെ ബോ​ധി​ച്ചു​വെ​ന്നും ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു. അ​പ്പോ​ൾ താ​ൻ ച​ന്ദ്ര​നെ ആ​ക്ഷേ​പി​ച്ചു സം​സാ​രി​ച്ചു.

‘‘എ​ല്ലു​പോ​ലെ ഇ​രി​ക്കു​ന്ന അ​വ​ന് ധൈ​ര്യ​മു​ണ്ട്. ഞ​ങ്ങ​ളാ​രും അ​വ​നെ അ​ടി​ക്കു​ക​യി​ല്ല. അ​താ​ണ​വ​ൻ യോ​ഗ്യ​ന്മാ​രെ ആ​ക്ഷേ​പി​ച്ചെ​ഴു​തു​ന്ന​ത്...’’

ഒ​രു സ​ന്തോ​ഷ​വാ​ർ​ത്ത...

കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ ഇ​വി​ടെ രു​ഗ്മി​ണി എ​ന്നു പേ​രാ​യ ഒ​രു സു​ന്ദ​രി ആ​രാ​ധി​ക്കു​ന്നു. ഇ​തെ​ങ്ങ​നെ സം​ഭ​വി​ച്ചു എ​ന്നു​പ​റ​യാം. എ​നി​ക്കു വ​രു​ന്ന പ​ത്ര​മാ​സി​ക​ക​ൾ അ​യ​ൽ​പ​ക്ക​ങ്ങ​ളി​ലു​ള്ള സു​ന്ദ​രി​ക​ൾ വാ​യി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ രു​ഗ്മി​ണി ആ​രാ​ധി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്.

രു​ഗ്മി​ണി അ​വി​വാ​ഹി​ത​യാ​ണ്. വ​യ​സ്സ് ഇ​രു​പ​ത്തി​നാ​ല്.

രു​ഗ്മി​ണി​യു​ടെ ആ​കാ​ര​വ​ടി​വി​നെ​പ്പ​റ്റി പ​റ​യാം.

ഒ​രു​ദി​വ​സം സ​ന്ധ്യ ക​ഴി​ഞ്ഞ്, ഏ​ഴെ​ട്ടു മ​ണി​യാ​യ​പ്പോ​ൾ കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു​നി​ന്ന് ര​ണ്ടു​പേ​ർ എ​ന്നെ ഒ​രു പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക് ക്ഷ​ണി​ക്കാ​ൻ വ​ന്നു. ഒ​രു മു​സ​ൽ​മാ​നും ഒ​രു നാ​യ​രും. നാ​യ​ർ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നാ​ണ്. ഞാ​ൻ ചെ​ന്നേ പ​റ്റൂ. വീ​ട്ടി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ൽ ഭാ​ര്യ​യും മോ​ളും മാ​ത്ര​മേ​യു​ള്ളൂ. ആ​ൺ​തു​ണ വേ​റെ​യി​ല്ല. ഞാ​ൻ ഭാ​ര്യ​യോ​ടു വി​വ​രം പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ഭാ​ര്യ പ​റ​ഞ്ഞു:

‘കൂ​ട്ടി​ന് രു​ഗ്മി​ണി​യെ വി​ളി​ക്കാം.’

വി​വ​രം ഞാ​ൻ മു​സ​ൽ​മാ​നോ​ടും നാ​യ​രോ​ടും പ​റ​ഞ്ഞു. ഭാ​ര്യ ടോ​ർ​ച്ചു​മാ​യി വേ​ലി​യ​രി​കി​ൽ ചെ​ന്ന് രു​ഗ്മി​ണി​യെ വി​ളി​ച്ചു. ഒ​രു പ​തി​ന​ഞ്ചു മി​നി​റ്റ് ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ചൂ​ട്ടും ക​ത്തി​ച്ചു വീ​ശി​ക്കൊ​ണ്ട് രു​ഗ്മി​ണി പ​ടി​ക​ട​ന്ന് മു​റ്റം വ​ഴി അ​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്ക് പോ​യി. രു​ഗ്മി​ണിയെ ​ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ നാ​യ​ർ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ ആ​കെ അ​വ​ശ​നാ​യി.

‘ഗു​രോ, രു​ഗ്മി​ണി എ​വി​ടെ​യാ​ണ് കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത്?’

ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു:

‘വ​രാ​ന്ത​യു​ടെ അ​ടു​ത്തു​ള്ള മു​റി​യി​ൽ ഒ​രു ക​ട്ടി​ലു​ണ്ട്. അ​തി​ൽ​ക്കി​ട​ക്കും.’

നാ​യ​ർ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു:

‘ഗു​രോ, എ​നി​ക്കു വ​ല്ലാ​തെ വ​രു​ന്നു. ന​ട​ക്കാ​ൻ മേ​ല. ഒ​രു പാ​യ ത​ന്നാ​ൽ ഞാ​നീ വ​രാ​ന്ത​യി​ൽ കി​ട​ന്നോ​ളാം. നി​ങ്ങ​ൾ ര​ണ്ടു​പേ​രും പൊ​യ്ക്കോ.’

ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു:

‘ക​ള്ള നാ​യ​രെ, എ​ണീ​ക്ക്. ബാ ​പോ​കാം.’

ഞ​ങ്ങ​ൾ പോ​യി. വ​ഴി​ക്ക് നാ​യ​ർ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ രു​ഗ്മി​ണി​യെ​പ്പ​റ്റി ചി​ക​ഞ്ഞു ചോ​ദ്യ​ങ്ങ​ൾ ചോ​ദി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി. ഞാ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു:

‘രു​ഗ്മി​ണി​ക്ക് ത​ടി​യ​ന്മാ​രാ​യ ആ​ങ്ങ​ള​മാ​രു​ണ്ട്. അ​മ്മ​യി​ല്ല. സാ​മാ​ന്യം വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​മു​ണ്ട്. സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ന്മാ​രെ ഇ​ഷ്ട​മാ​ണ്. ഏ​റ്റ​വും അ​ധി​കം ഇ​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ​യാ​ണ്.’

‘കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ?’

‘അ​തെ.’

‘ച​ന്ദ്ര​നെ രു​ഗ്മി​ണി ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടോ?’

‘ഇ​ല്ല.’

‘എ​ന്നാ​ൽ എ​​ന്റെ പൊ​ന്നു ഗു​രു ഒ​രു കാ​ര്യം ചെ​യ്യ്. നാ​ളെ ന​ല്ല തി​രു​ത വാ​ങ്ങി​ച്ചു ക​റി​വെ​യ്ക്കു​ക​യും വ​റ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യ്. നാ​ളെ ഉ​ച്ച​യ്ക്ക് ഞാ​ൻ ഗു​രു​വി​​ന്റെ വീ​ട്ടി​ൽ ഉ​ണ്ണാ​ൻ വ​രാം. ഊ​ണു ക​ഴി​ഞ്ഞ് രു​ഗ്മി​ണി​യെ എ​നി​ക്ക് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ത്ത​ര​ണം.​അ​താ​യ​ത് ഞാ​ൻ കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നാ​ണെ​ന്ന് ഗു​രു രു​ഗ്മി​ണി​യോ​ട് പ​റ​യ​ണം.’

‘എ​ന്തു ത​രും?’

‘എ​ന്തു ത​ര​ണം?’

‘നൂ​റു രൂ​പ. പി​ന്നെ ഈ ​വി​വ​രം താ​ങ്ക​ളു​ടെ ഭാ​ര്യ​യോ​ട് പ​റ​യാ​തി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ അ​തി​ന് വേ​റെ നൂ​റു രൂ​പാ.’

ആ ​നാ​യ​ർ സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ എ​ന്നെ കാ​ണു​മ്പോ​ഴെ​ല്ലാം രു​ഗ്മി​ണി​യെ​പ്പ​റ്റി ചോ​ദി​ക്കും. താ​ൻ ഇ​നി ഈ ​വീ​ട്ടി​ൽ വ​രു​മ്പോ​ൾ ത​ന്നെ ഞാ​ൻ കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നാ​ണെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞ് രു​ഗ്മി​ണി​ക്ക് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്താം. മ​ട​ക്ക​ത്ത​പാ​ലി​ൽ 250 രൂ​പാ അ​യ​ക്കു​ക. ഈ ​വി​വ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ അ​റി​യി​ക്ക​രു​ത്.

N B. ഇ​വി​ടെ പൊ​ൻ​കു​ന്നം വ​ർ​ക്കി, വൈ​ക്കം ച​ന്ദ്ര​ശേ​ഖ​ര​ൻ നാ​യ​ർ, കേ​ശ​വ​ദേ​വ്, ത​ക​ഴി മു​ത​ലാ​യ​വ​രെ ആ​രാ​ധി​ക്കു​ന്ന പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ണ്ട്. അ​വ​ർ നൂ​റു​രൂ​പാ വീ​തം മാ​സം​തോ​റും അ​യ​ച്ചാ​ൽ വേ​റെ ആ​ളു​ക​ളെ കാ​ണി​ച്ച് അ​വ​രാ​ണെ​ന്ന് പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യി​ല്ല. വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ തൂ​ലി​കാ​നാ​മ​മാ​ണ് കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​ൻ എ​ന്ന് രു​ഗ്മി​ണി​യോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞാ​ലോ എ​ന്നൊ​രാ​ലോ​ച​ന​യു​ണ്ട്. പ​റ​യാ​തി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ ച​ന്ദ്ര​ൻ ഉ​ട​നെ ഇ​രു​നൂ​റ് രൂ​പ അ​യ​ക്ക​ട്ടെ.’

മം​ഗ​ളം.

ബ​ഷീ​ർ.’’

(‘മ​ല​യാ​ള​നാ​ടി’​ൽ വ​ന്ന ‘ക​ണ്ണ​ട ഒ​ന്ന്... ര​ണ്ട്... മൂ​ന്ന്’ എ​ന്ന ക​ഥ​യി​ലും വി.​കെ.​എ​ൻ, കാ​ക്ക​നാ​ട​ൻ എ​ന്നി​വ​രോ​ടൊ​പ്പം അ​ച്ഛ​നും ഒ​രു ക​ഥാ​പാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു.)

പി​ന്നീ​ട് ‘കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദം’ വി​ട്ട അ​ച്ഛ​ൻ 1978ൽ ‘​ച​തു​രം​ഗം’ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ ഒ​രു സ്വ​ത​ന്ത്ര രാ​ഷ്ടീ​യ​വാ​രി​ക തു​ട​ങ്ങി. അ​തി​ൽ മ​നു​ഷ്യ​രി​ലെ മ​നു​ഷ്യ​ൻ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ അ​ച്ഛ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ പം​ക്തി​യി​ൽ ആ​ദ്യ​മെ​ഴു​തി​യ​ത് ബ​ഷീ​റി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു...

ബ​ഷീ​റും കു​ടും​ബ​വു​മാ​യി ഒ​രു​പാ​ട് അ​ടു​ക്കാ​നും പി​ന്നീ​ട് ആ ​വീ​ട്ടി​ൽ എ​ത്ര​യോ വ​ട്ടം പോ​കാ​നു​മൊ​ക്കെ കാ​ര​ണ​ക്കാ​രി എ​​ന്റെ ജീ​വി​ത​പ​ങ്കാ​ളിയും എഴുത്തുകാരിയുമായ കെ.​എ. ബീ​ന​യാ​ണ്. ബീ​ന മാ​ധ്യ​മ​വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​യാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ചെ​യ്ത ഒ​രു പ്രോ​ജ​ക്ടി​നു​വേ​ണ്ടി ബ​ഷീ​റി​ന് ക​ത്തെ​ഴു​തി​യ​തോ​ടെ​യാ​ണ് തു​ട​ക്കം. കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നും ‘കൗ​മു​ദി’ വാ​രി​ക​യും മ​ല​യാ​ള പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ന് ന​ൽ​കി​യ സം​ഭാ​വ​ന​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു വി​ഷ​യം. തെ​റ്റാ​യ മേ​ൽ​വി​ലാ​സ​ത്തി​ലാ​ണ് ക​ത്ത​യ​ച്ച​തെ​ങ്കി​ലും ബ​ഷീ​റി​ന് അ​തു കൃ​ത്യ​മാ​യി കി​ട്ടി​യെ​ന്ന് ഒ​രാ​ഴ്ച​ക്കു​ള്ളി​ൽ വ​ന്ന ദീ​ർ​ഘ​മാ​യ മ​റു​പ​ടി ക​ണ്ട​പ്പോ​ഴാ​ണ് മ​ന​സ്സി​ലാ​യ​ത്. ഏ​റ്റ​വും അ​ടു​പ്പ​മു​ള്ള ഒ​രു സു​ഹൃ​ത്തി​നെ​ഴു​തു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു 21 വ​യ​സ്സു​കാ​രി​ക്കെ​ഴു​തി​യ ആ ​ക​ത്ത്.

ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​നും ‘കൗ​മു​ദി​’യു​മാ​യു​ള്ള ഉ​റ്റ സൗ​ഹൃ​ദം, മ​തി​ലു​ക​ൾ എ​ന്ന ക്ലാ​സി​ക് കൃ​തി എ​ഴു​താ​നി​ട​യാ​യ ക​ഥ, മ​ദ്യ​ത്തി​ന് അ​ടി​മ​യാ​യി​ത്തീ​ർ​ന്ന ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​​ന്റെ ത​ക​ർ​ച്ച... ഇ​തൊ​ക്കെ ടി​പ്പി​ക്ക​ൽ ബ​ഷീ​ർ ശൈ​ലി​യി​ൽ ക​ത്തി​ൽ വി​ശ​ദ​മാ​യി എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഞാ​നും ബീ​ന​യും എ​ത്ര​വ​ട്ടം അ​ത് വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്ന് ഓ​ർ​മ​യി​ല്ല. ര​ണ്ടു​ദി​വ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ബീ​ന​ക്ക് ഒ​രു പാ​ർസ​ൽ വ​ന്നു. അ​തു​വ​രെ പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ മു​ഴു​വ​ൻ കൃ​തി​ക​ളും. ബീ​ന​യു​ടെ വീ​ട്ടു​പേ​ര് (അ​മ്മ​യു​ടെ പേ​രും) അ​മ്പി​ളി എ​ന്നാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് അ​മ്പി​ളി, പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി എ​ന്നൊ​ക്കെ സം​ബോ​ധ​ന ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ബ​ഷീ​ർ എ​ഴു​തി​യി​രു​ന്ന​ത്. പി​ന്നീ​ടു​ള്ള നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ ക​ത്തു​ക​ൾ ബീ​ന​ക്ക് കൃ​ത്യ​മാ​യി വ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​വാ​ഹം ന​ട​ന്ന​ത് 1987 ഫെ​ബ്രു​വ​രി ഒ​ന്നാം തീ​യ​തി​യാ​ണ്. ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒ​രു​മി​ച്ചു​ള്ള ആ​ദ്യ​ത്തെ യാ​ത്ര കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. ബ​ഷീ​റി​നെ കാ​ണു​ക എ​ന്ന ബീ​ന​യു​ടെ ജീ​വി​താ​ഭി​ലാ​ഷം അ​ങ്ങ​നെ സാ​ധി​ച്ചു.

 വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ ലേഖകന് എഴുതിയ കത്ത്,വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ ലേഖകന് എഴുതിയ കത്ത്

‘‘ഗു​സ​ർ ഗ​യാ വോ ​സ​മാ​നാ കൈ​സാ കൈ​സാ...’’

മാ​ങ്കോ​സ്റ്റി​ൻ ചു​വ​ട്ടി​ൽ എ​പ്പോ​ഴും മു​ഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ഗ്രാ​മ​ഫോ​ണി​ൽ​നി​ന്നു​യ​രു​ന്ന പ​ങ്ക​ജ് മ​ല്ലി​ക്കി​ന്റെ ഭാ​വ​ഗം​ഭീ​ര​മാ​യ ശ​ബ്ദ​ത്തി​ന് കാ​തോ​ർ​ത്തു​കൊ​ണ്ട്, കൈ​ക​ൾ ര​ണ്ടും ത​ല​ക്കു മു​ക​ളി​ലേ​ക്ക് പി​ണ​ച്ചു​വെ​ച്ച്, ചാ​രു​ക​സേ​ര​യി​ൽ ധ്യാ​ന​ലീ​ന​നാ​യി കി​ട​ക്കു​ന്ന രൂ​പം. ബേ​പ്പൂ​രി​ലെ വൈ​ലാ​ലി​ൽ വീ​ട്ടി​ൽ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ആ​ദ്യം ക​ണ്ട കാ​ഴ്ച. അ​തു​വ​രെ ഫോ​ട്ടോ​ക​ളി​ൽ മാ​ത്രം ക​ണ്ടി​ട്ടു​ള്ള അ​തേ പോ​സ്.

ഞ​ങ്ങ​ളെ ക​ണ്ട​യു​ട​നെ വീ​ട്ടി​ന​ക​ത്തേ​ക്ക് നോ​ക്കി ഉ​റ​ക്കെ നീ​ട്ടിവി​ളി​ച്ചു:

‘‘എ​ടി​യേ...’’

മ്മ​ച്ചി​യും ഒ​ക്ക​ത്തൊ​രു കു​ഞ്ഞു​മാ​യി ഷാ​ഹി​ന​യും വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ളെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി:

‘‘ഇ​താ​രാ​ന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​യോ? ‘കേ​ര​ള​ശ​ബ്ദ’ത്തി​ലെ കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ ഓ​ർ​മ​യി​ല്ലേ? ആ ​സു​ന്ദ​ര​ൻ നാ​യ​രു​ടെ മ​ക​നാ​ണ് ഈ ​കോ​ലാ​ച്ച​ൻ നാ​യ​ർ. ബൈ​ജു ച​ന്ദ്ര​ൻ. ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നി​ലെ വ​ലി​യ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​നാ. ഈ ​പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി​പ്പെ​ണ്ണി​​ന്റെ കെ​ട്ടി​യോ​ൻ.’’

‘‘പി​ന്നേ... കെ.​എ​സ്. ച​ന്ദ്ര​നെ മ​റ​ക്കാ​ൻ പ​റ്റ്വോ? ഇ​വി​ടെ വ​രു​മ്പോ​ൾ എ​ത്ര​ത​വ​ണ വ​ന്ന് ഞാ​ൻ ചോ​റ് വി​ള​മ്പി​ക്കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ട്!’’

അ​തൊ​രു തു​ട​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ട് ഞ​ങ്ങ​ൾ എ​ത്ര​യോ വ​ട്ടം അ​വി​ടെ പോ​യി. ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നു​വേ​ണ്ടി ഞാ​ൻ ചെ​യ്ത പ​ല പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ​ക്കും വേ​ണ്ടി ബ​ഷീ​റി​നെ കാ​മ​റ​യി​ൽ പ​ക​ർ​ത്തി. ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​ൻ മ​ല​യാ​ള സം​പ്രേ​ഷ​ണം തു​ട​ങ്ങി​യ 1985ൽ ​ആ​ദ്യം ചെ​യ്ത പ​രി​പാ​ടി​ക​ളി​ലൊ​ന്ന് ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ അ​ഭി​മു​ഖ​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​​ന്റെ സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നും ബ​ഷീ​റു​മാ​യി അ​ടു​ത്ത സൗ​ഹൃ​ദ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന കെ.​എ. കൊ​ടു​ങ്ങ​ല്ലൂ​രി​​ന്റെ മ​ക​നു​മാ​യ ദി​ലീ​പ് ആ​യി​രു​ന്നു അ​ത് ചി​ത്രീ​ക​രി​ച്ച​ത്. ബ​ഷീ​റി​ന് അ​ന്നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ഒ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ പ​റ്റാ​ത്ത ഒ​രു ശീ​ല​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വാ​യി​ലൂ​റി​ക്കൂ​ടു​ന്ന ദ്രാ​വ​കം അ​പ്പോ​ഴ​പ്പോ​ൾ തു​പ്പി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ആ ​സ്വ​ഭാ​വം കാ​ര​ണം ആ ​അ​ഭി​മു​ഖം പൂ​ർ​ണ​മാ​യും സം​പ്രേ​ഷ​ണം​ചെ​യ്യാ​ൻ പ​റ്റി​യി​ല്ല.

പ്ര​ശ​സ്ത​നാ​യ ഒ​രു മ​ല​യാ​ള ഭാ​ഷാപ​ണ്ഡി​ത​നും എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നു​മാ​യ ഒ​രു വ്യ​ക്തി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന് ബ​ഷീ​റി​നെ ഇ​ന്റ​ർ​വ്യൂ ചെ​യ്ത​ത്. അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു ചോ​ദ്യം ചോ​ദി​ച്ചു:

‘‘മ​ല​യാ​ള സാ​ഹി​ത്യ ന​ഭോ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ൽ ഉ​ദി​ച്ചു​യ​ർ​ന്ന് ജ്വ​ലി​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ഉ​ജ്ജ്വ​ല ന​ക്ഷ​ത്ര​മാ​യ അ​ങ്ങേ​ക്ക്...’’

ഇ​ത്ര​യു​മാ​യ​പ്പോ​ൾ ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ ക്ഷ​മ കെ​ട്ടു:

‘‘ഹ!! ​മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ൽ പ​റ!!’’

ഞാ​ൻ ആ​യി​ട​ക്കാ​ണ് മാ​വൂ​ർ ഗ്വാ​ളി​യ​ർ റ​യോ​ൺ​സി​ലെ തൊ​ഴി​ലാ​ളി സ​മ​ര​വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട് ഒ​രു ഡോ​ക്യു​മെ​ന്റ​റി ചെ​യ്യാ​നാ​യി കോ​ഴി​ക്കോ​ട്ടു ചെ​ന്ന​ത്. ബ​ഷീ​റി​നെ കാ​ണാ​ൻ പ​റ്റു​മ​ല്ലോ എ​ന്നോ​ർ​ത്ത് ബീ​ന​യും​ ഒ​പ്പം വ​ന്നു. മാ​വൂ​ർ പ്ര​ശ്‌​ന​ത്തേ​ക്കു​റി​ച്ച് ബ​ഷീ​റി​നെ കൊ​ണ്ട് സം​സാ​രി​പ്പി​ച്ചാ​ലോ എ​ന്ന് എ​നി​ക്കും സ്ക്രി​പ്റ്റ് എ​ഴു​തി​യ മോ​ഹ​ൻ​കു​മാ​റി​നും തോ​ന്നി. ആ​ദ്യം സ​മ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ നി​ർ​ബ​ന്ധ​ത്തി​നു വ​ഴ​ങ്ങി​യാ​ണ് സം​സാ​രി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്. മ​നു​ഷ്യ​പ്പ​റ്റ് തു​ടി​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന കു​റേ വാ​ച​ക​ങ്ങ​ളാ​ണ് ബ​ഷീ​ർ സ്വ​തഃ​സി​ദ്ധ​മാ​യ ശൈ​ലി​യി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞു​വെ​ച്ച​ത്. പി​ന്നീ​ടും പ​ല പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ​ക്കും​വേ​ണ്ടി ബ​ഷീ​ർ കാ​മ​റ​യു​ടെ മു​ന്നി​ലെ​ത്തി. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​​ന്റെ നാ​ൽ​പ​താം വാ​ർ​ഷി​കം, കെ. ​ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ, ബേ​പ്പൂ​രി​ലെ പ​ത്തേ​മാ​രി​ക​ൾ, വ​ർ​ഷാ​വ​സാ​ന​ത്തി​ൽ ഒ​രു തി​രി​ഞ്ഞു നോ​ട്ടം. ഇ​ങ്ങ​നെ പ​ല​തും ഓ​ർ​മ​വ​രു​ന്നു.

ഇ​തി​നി​ടെ ഞ​ങ്ങ​ൾ കു​റ​ച്ചു​പേ​ർ –ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നി​ലെ എ​​ന്റെ സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രാ​യ ശ്യാ​മ​പ്ര​സാ​ദ്, ദി​ലീ​പ്, ര​ഞ്ജി​ത്, സാ​ജ​ൻ, പി.​കെ. വേ​ണു​ഗോ​പാ​ൽ, മു​ര​ളി മേ​നോ​ൻ എ​ന്നി​വ​രൊ​ക്കെ ചേ​ർ​ന്ന് മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ പ്ര​ശ​സ്ത​ങ്ങ​ളാ​യ ചെ​റു​ക​ഥ​ക​ൾ ദൃ​ശ്യ​രൂ​പ​ത്തി​ലാ​ക്കാ​നു​ള്ള ഒ​രു പ​രി​പാ​ടി​യെ കു​റി​ച്ച് ആ​ലോ​ചി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ​യി​ടെ വി​ട​പ​റ​ഞ്ഞു​പോ​യ ശ്രീ​വ​രാ​ഹം ബാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ സാ​റാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​ആ​ലോ​ച​ന​ക​ളു​ടെ കാ​ർ​മി​ക​ത്വം വ​ഹി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​ന്റെ ഭാ​ര്യാ സ​ഹോ​ദ​ര​നും ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം ജ്യേ​ഷ്ഠ​സു​ഹൃ​ത്തു​മാ​യ പി. ​ബാ​ല​ച​ന്ദ്ര​ൻ (ന​ട​ൻ, തി​ര​ക്ക​ഥാ​കൃ​ത്ത്) എ​ന്ന ബാ​ലേ​ട്ട​ൻ, ര​ഞ്ജി​ത് (സം​വി​ധാ​യ​ക​ൻ) എ​ന്നി​വ​രും ഈ ​ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ൽ പ​ങ്കു​ചേ​രാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പ​ണം മു​ട​ക്കാ​മെ​ന്നേ​റ്റ​ത് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ അ​ന്ന​ത്തെ ഒ​രു പ്ര​മു​ഖ ഫോ​ട്ടോ സ്റ്റു​ഡി​യോ ആ​യ മെ​ട്രോ സ്റ്റു​ഡി​യോ​യു​ടെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​നാ​യ ബാ​ബു​വും.

‘പൂ​വ​മ്പ​ഴം’ എ​ന്ന ബ​ഷീ​ർ ക​ഥ​യാ​ണ് ഇ​തി​നു​വേ​ണ്ടി ആ​ദ്യം തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ത്. നെ​ടു​മു​ടി വേ​ണു​വും സീ​ന​ത്തും നാ​യി​കാ നാ​യ​ക​ന്മാ​രാ​യി ബേ​പ്പൂ​ർ വെ​ച്ചു​ത​ന്നെ ടെ​ലി​ഫി​ലി​മി​​ന്റെ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണം ന​ട​ന്നു. ബാ​ലേ​ട്ട​നും ദി​ലീ​പും ശ്യാ​മും വേ​ണു​വു​മൊ​ക്കെ​യാ​ണ് ചി​ത്രീ​ക​ര​ണ​ത്തി​​ന്റെ ചു​ക്കാ​ൻ പി​ടി​ച്ച​ത്. അ​ബ്ദു​ൽ​ഖാ​ദ​റി​​ന്റെ​യും ജ​മീ​ലാ​ബീ​വി​യു​ടെ​യും ക​ഥ പ​റ​ഞ്ഞ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ച​ത് ക​ഥാ​കൃ​ത്ത് നേ​രി​ട്ടു പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടാ​ണ്.

ബ​ഷീ​റി​നെ​ക്കൊ​ണ്ട് പ​ണ്ട​ത്തെ അ​നു​ഭ​വ​ക​ഥ​ക​ൾ പ​റ​യി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു എ​നി​ക്കേ​റ്റ​വും ഇ​ഷ്ട​മു​ള്ള കാ​ര്യം. സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ ഒ​ന്നൊ​ഴി​യാ​തെ വ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന വൈ​ലാ​ലി​ൽ വീ​ട്ടി​ൽ അ​തി​നു കി​ട്ടു​ന്ന സ​മ​യം വ​ള​രെ പ​രി​മി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും.

ടി.​കെ. പ​രീ​ക്കു​ട്ടി​യു​ടെ ച​ന്ദ്ര​താ​രാ ഫി​ലിം​സി​​ന്റെ മ​ദ്രാ​സി​ലു​ള്ള ഓ​ഫി​സി​ൽ താ​മ​സി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ‘ഭാ​ർ​ഗ​വീ​നി​ല​യ’​ത്തി​​ന്റെ തി​ര​ക്ക​ഥ എ​ഴു​തി​യ കാ​ല​ത്തെ ക​ഥ​ക​ൾ പ​ല​തും പ​റ​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. പ​ടം വി​ൻ​സെ​ന്റ് സം​വി​ധാ​നം​ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്നു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു ബ​ഷീ​റി​​ന്റെ ക​ണ്ടീ​ഷ​ൻ. വി​ൻ​സെ​ന്റും പ്രൊ​ഡ​ക്ഷ​ൻ മാ​നേ​ജ​ർ ആ​ർ.​എ​സ്. പ്ര​ഭു​വും ശോ​ഭ​ന പ​ര​മേ​ശ്വ​ര​ൻ നാ​യ​രും അ​ടൂ​ർ ഭാ​സി​യു​മൊ​ക്കെ അ​ന്ന് ഒ​പ്പം താ​മ​സി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

‘‘ഓ​രോ സീ​നു​ം എ​ഴു​തിക്ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഞാ​ൻ അ​വ​രെ അ​തു വാ​യി​ച്ചു കേ​ൾ​പ്പി​ക്കും.​ചി​ല സീ​നു​ക​ൾ കേ​ട്ടി​ട്ട് വി​ൻ​സെ​ന്റോ അ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ പ്ര​ഭു​വോ പ​റ​യും. ‘അ​തു​വേ​ണ്ട ബ​ഷീ​റേ, ആ ​സീ​നെ​ടു​ക്കാ​ൻ കു​റ​ച്ചു ചെ​ല​വ് കൂ​ടും. ന​മു​ക്ക് അ​ത്ര​യ്ക്കൊ​ന്നും ബ​ജ​റ്റി​ല്ല.’ അ​പ്പോ​ൾ ഞാ​ൻ നേ​രേ പോ​യി ആ ​സീ​ൻ മാ​റ്റി​യെ​ഴു​തും. അ​ങ്ങ​നെ പ​ര​മാ​വ​ധി ചെല​വ് കു​റ​ച്ചെ​ഴു​തി​യ സി​നി​മ​യാ​ണ് ഭാ​ർ​ഗ​വീ​നി​ല​യം.’’ ഇ​ങ്ങ​നെ ര​സ​ക​ര​മാ​യ ക​ഥ​ക​ൾ.

ഞാ​നും ബീ​ന​യും ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യൊ​പ്പം ‘ബ​ഷീ​ർ തീ​ർ​ഥാ​ട​ന’ത്തി​നെ​ത്തു​ന്ന മ​റ്റു ചി​ല സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളും വി​ട​ർ​ന്ന ക​ണ്ണു​ക​ളും കൂ​ർ​പ്പി​ച്ച കാ​തു​ക​ളു​മാ​യി ഇ​തൊ​ക്കെ കേ​ട്ടു​കൊ​ണ്ട് ആ ​ചാ​രു​ക​സേ​ര​യു​ടെ ചു​റ്റി​നു​മാ​യി അ​ങ്ങ​നെ ഇ​രി​പ്പു​ണ്ടാ​കും.

‘ഭാ​ർ​ഗ​വീ​നി​ല​യ’​ത്തി​ന്റെ പാ​ട്ടു​ക​ൾ റെ​ക്കോ​ഡ് ചെ​യ്യു​മ്പോ​ൾ, ഏ​ഴു പ്രാ​വ​ശ്യം പാ​ടി​യി​ട്ടും ‘‘താ​മ​സ​മെ​ന്തേ വ​രു​വാ​ൻ’’ ശ​രി​യാ​കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ ഊ​രി​പ്പി​ടി​ച്ച ക​ഠാ​ര​യു​മാ​യി സ്റ്റു​ഡി​യോ​യി​ൽ ക​യ​റി​ച്ചെ​ന്ന​തും എ​ട്ടാ​മ​ത്തെ ടേ​ക്ക് ‘ഓ​കെ’​യാ​യ​തുമാ​യ ക​ഥ കേ​ട്ട് എ​ത്ര ചി​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു!

ഞ​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ൽ ത​ർ​ക്കി​ച്ചു പി​ണ​ങ്ങു​ന്ന ഒ​രൊ​റ്റ കാ​ര്യ​മേ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. രാ​ഷ്ട്രീ​യം. എ​​ന്റെ ക​മ്യൂ​ണി​സ്റ്റ് ആ​ഭി​മു​ഖ്യം മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ ബ​ഷീ​ർ പ​ര​മാ​വ​ധി എ​ന്നെ പ്ര​കോ​പി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കും. അ​ത്ര​ക്ക് പ്രാ​യ​വും പ​ക്വ​ത​യു​മൊ​ന്നും ഇ​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന ഞാ​ൻ അ​തി​ൽ വീ​ഴു​ക​യും​ചെ​യ്യും. ചൂ​ടു​പി​ടി​ച്ച വാ​ഗ്വാ​ദ​മാ​ണ് പി​ന്നെ. സം​ഗീ​ത​ത്തോ​ട് വ​ല്ലാ​ത്തൊ​രു അ​ഭി​നി​വേ​ശം​ത​ന്നെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു ബ​ഷീ​റി​ന്. സൈ​ഗാ​ളും പ​ങ്ക​ജ് മ​ല്ലി​ക്കും സി.​എ​ച്ച്. ആ​ത്മ​യും എം.​എ​സ്. സു​ബ്ബു​ല​ക്ഷ്മി​യും മു​ത​ൽ മു​ഹ​മ്മ​ദ് റ​ഫി​യും ഗു​ലാം അ​ലി​യും പ​ങ്ക​ജ് ഉ​ധാ​സു​മെ​ല്ലാം പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ഗാ​യ​ക​ർ. അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ഒ​രു ക​ത്തു വ​ന്നു.

‘‘പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ബൈ​ജു,

അ​വി​ടെ പ​ഴ​യ ഗ്രാ​മ​ഫോ​ൺ പ്ര​ദ​ർ​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​യി അ​റി​യു​ന്നു. ഗ്രാ​മ​ഫോ​ൺ ആ​ണ്, പ​ഴ​യ പാ​ട്ടു​പെ​ട്ടി. കൈ​കൊ​ണ്ട് ചാ​വി കൊ​ടു​ത്ത് റെ​ക്കോ​ഡു വെ​ച്ചു പാ​ടി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.

അ​ത് ഒ​രെ​ണ്ണം എ​നി​ക്ക് വേ​ണം. ന​ല്ല ക​ണ്ടീ​ഷ​നു​ള്ള​ത്. വ​ർ​ക്കു ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്ക​ണം. കേ​ടു​പാ​ടു​ള്ള​താ​യി​രി​ക്ക​രു​ത്. കോ​ളാ​മ്പി ഉ​ള്ള​താ​ണ് വേ​ണ്ട​ത്. സൂ​ചി​ക​ൾ വേ​ണം. പ​ഴ​യ​തും. 35 രൂ​പ​യാ​യി​രു​ന്നു പ​ണ്ട​ത്തെ വി​ല. നൂ​റു​രൂ​പാ വ​രെ കൊ​ടു​ത്തു​വാ​ങ്ങാം. സ്‌​പെ​യ​ർ സ്പ്രി​ങ്, ഡയ​ഫ്രം മു​ത​ലാ​യ​വ കി​ട്ടു​മെ​ങ്കി​ൽ വാ​ങ്ങ​ണം. ഗ്രാ​മ​ഫോ​ൺ റെ​േ​ക്കാ​ഡു​ക​ൾ എ​​ന്റെ പ​ക്ക​ലു​ണ്ട്.

ബൈ​ജു വേ​ഗം തെ​ര​ക്കി വി​വ​രം അ​റി​യി​ക്ക​ണം. പ​ണം അ​യ​ച്ചു​ത​രാം. ഒ​രെ​ണ്ണം വാ​ങ്ങി​ച്ചോ.’’

ക​ത്തു കി​ട്ടി​യ ഉ​ട​നെ ഞാ​നും ബീ​ന​യും​കൂ​ടി തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം ന​ഗ​രം മു​ഴു​വ​ൻ അ​ല​ഞ്ഞു. ഒ​ടു​വി​ൽ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ വി​ല അ​യ്യാ​യി​രം രൂ​പ. വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​റി​ന് വേ​ണ്ടി​യാ​ണെ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ആ​യി​രം രൂ​പാ കു​റ​ച്ചു​ത​രാ​മെ​ന്ന് ക​ട​ക്കാ​ര​ൻ. വി​ല​യു​ടെ കാ​ര്യം വി​ളി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ഒ​രു കോംപ്രമൈ​സു​മി​ല്ല. നൂ​റു രൂ​പ​ക്ക് കി​ട്ടു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ വേ​ണ്ട, ചു​മ്മാ പോ...

​മ​റ്റൊ​രി​ക്ക​ൽ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത് ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നി​ൽ വ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന മി​ർ​സാ ഗാ​ലി​ബ് എ​ന്ന സീ​രി​യ​ലി​ലെ ഗ​സ​ലു​ക​ളു​ടെ കാ​സ​റ്റ് വാ​ങ്ങി അ​യ​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ട് അ​തു കി​ട്ടി​യ വി​വ​രം അ​റി​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഒ​രു ക​ത്തു വ​ന്നു.

‘‘പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ബൈ​ജു,

സ്നേ​ഹ​ത്തോ​ടെ വാ​ങ്ങി​ച്ച​യ​ച്ച സു​മ​നോ​ഹ​ര സം​ഭ​വ​മു​ണ്ട​ല്ലോ –മി​ർ​സാ ഗാ​ലി​ബി​​ന്റെ ഗ​സ​ലു​ക​ൾ. ജ​ഗ​ത് സി​ങ്ങും ഭാ​ര്യ​യും സു​ന്ദ​ര​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ പാ​ടി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ര​ണ്ടു കാ​സ​റ്റു​ക​ൾ ഡോ​ക്ട​ർ ല​ൽ​ക്ക​ർ അ​തു ‘മാ​തൃ​ഭൂ​മി’​യി​ൽ​നി​ന്നു കൊ​ടു​ത്ത​യ​ച്ചു. വി​ല​കൂ​ടി​യ ഒ​രു ടേ​പ്പു റെ​

ക്കാ​ർഡ​ർ സ്റ്റീ​രി​യോ വ​രു​ത്തി പാ​ട്ടു​ക​ളെ​ല്ലാം ഞാ​ൻ കേ​ട്ടു.

എ​നി​ക്കു തീ​രെ സു​ഖ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ഏ​താ​ണ്ടു കി​ട​പ്പി​ലാ​യെ​ന്നു പ​റ​യാം. ഭ​യ​ങ്ക​ര​മാ​യ ക്ഷീ​ണം. ത​ന്മൂ​ല​മാ​ണ് കാ​സ​റ്റു​ക​ൾ കി​ട്ടി​യ ഉ​ട​നെ ക​ത്ത​യ​ക്കാ​ഞ്ഞ​ത്. Rs.75/-ന്റെ ​ഒ​രു ചെ​ക്ക​യ​ക്കു​ന്നു. HMV ക​മ്പ​നി​ക്ക് ബൈ​ജു ഒ​രു ക​ത്തെ​ഴു​ത​ണം. മി​ർ​സാ ഗാ​ലി​ബി​​ന്റെ ഈ ​ഗ​സ​ലു​ക​ൾ റെ​ക്കാ​ർ​ഡു ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ടോ? LP റെ​ക്കാ​ർ​ഡു​ക​ൾ. അ​തു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ വാ​ങ്ങ​ണം. എ​​ന്റെ ക​യ്യി​ലു​ള്ള​ത് റെ​ക്കാ​ർ​ഡ് പ്ലേ​യ​റാ​ണ്. ടേ​പ്പു റെ​ക്കാ​ർ​ഡ​ർ എ​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള​തും എ​നി​ക്ക​ത്ര ഭം​ഗി​യാ​യി തോ​ന്നു​ന്നി​ല്ല.’’

അ​ന്നാ​ളു​ക​ളി​ൽ ബീ​ന ഗ​ർ​ഭി​ണി​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​​ന്റെ ചി​ല കോം​പ്ലി​ക്കേ​ഷ​നു​ക​ളി​ലൂ​ടെ ക​ട​ന്നു​പോ​യ്ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​ത​റി​യു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ഇ​ത്ര​യും​കൂ​ടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു ക​ത്തി​ൽ.

‘‘ബീ​ന​യോ​ട് പ​രി​ഭ്ര​മി​ക്കാ​നൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നു പ​റ​യ​ണം. എ​ല്ലാം മം​ഗ​ള​ക​ര​മാ​യി ഭ​വി​ച്ചു ആ​ശ്വാ​സ​വും സ​ന്തോ​ഷ​വും ഉ​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നും പ​റ​യ​ണം.’’

‘‘എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും ദീ​ർ​ഘാ​യു​സ്സും പ​ര​മ​സൗ​ഖ്യ​വും നേ​ർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടാ’’​ണ് ക​ത്ത​വ​സാ​നി​ക്കു​ന്ന​ത്. ബ​ഷീ​ർ പ​റ​ഞ്ഞ​തു​പോ​ലെ എ​ച്ച്.​എം.​വി​ക്ക് എ​ഴു​തി​നോ​ക്കി​യെ​ങ്കി​ലും അ​ന്ന് ലോ​ങ് പ്ലേ ​റെ​ക്കോ​ഡു​ക​ൾ കി​ട്ടി​യി​ല്ല. നീ​ണ്ട ഒ​പ്പു ചാ​ർ​ത്തി​യ ആ ​ചെ​ക്ക് ഞ​ങ്ങ​ൾ നി​ധി കി​ട്ടി​യ​തു​പോ​ലെ സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ചു.

1987ൽ ​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​​ന്റെ നാ​ൽ​പ​താം വാ​ർ​ഷി​കാ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്ന വേ​ള​യി​ൽ അ​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു പ​രി​പാ​ടി​യു​ടെ ചി​ത്രീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന് കോ​ഴി​ക്കോ​ടി​ന് പോ​യി. ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ബീ​ന​യെ വൈ​ലാ​ലി​ൽ വീ​ട്ടി​ൽ നി​ർ​ത്തി​യി​ട്ട് ഞാ​ൻ കാ​മ​റാ​സം​ഘ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഷൂ​ട്ടി​ങ്ങി​നാ​യി ടൗ​ണി​ലേ​ക്ക് പോ​യി.​ അ​ന്നു മൂ​ന്നു മ​ണി​ക്ക് ക​ട​പ്പു​റ​ത്തു​വെ​ച്ച് ബ​ഷീ​റും മൊ​യ്തു മൗ​ല​വി​യും മ​റ്റു സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര സേ​നാ​നി​ക​ളും പ​ങ്കെ​ടു​ക്കു​ന്ന ച​ട​ങ്ങുവെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തി​ലേ​ക്ക് ബീ​ന​യെ​​കൂ​ടി കൂ​ട്ടാ​നാ​യി തി​രി​ച്ച് ബേ​പ്പൂ​രി​ലേ​ക്ക് വ​ന്നു. ബ​ഷീ​റി​നെ കൂ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കാ​നാ​യി സ​ർ​ക്കാ​റി​​ന്റെ വ​ണ്ടി വ​ന്നുകി​ട​പ്പു​ണ്ട്. പ​ക്ഷേ, ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പ​മേ വ​രൂ എ​ന്ന് ബ​ഷീ​റി​ന് നി​ർ​ബ​ന്ധം. അ​പ്പോ​ൾ​ത​ന്നെ സ​മ​യം വൈ​കി​യി​രു​ന്നു. ആ ​തി​ര​ക്കു​പി​ടി​ച്ച നേ​ര​ത്ത് ബേ​പ്പൂ​രി​ൽ​നി​ന്ന് ട്രാ​ഫി​ക്കി​നി​ട​യി​ലൂ​ടെ പാ​ഞ്ഞുപി​ടി​ച്ചു പോ​യാ​ലേ അ​ൽ​പം വൈ​കി​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും ച​ട​ങ്ങി​നെ​ത്താ​ൻ പ​റ്റൂ. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​​ന്റെ നാ​ൽ​പ​താം വാ​ർ​ഷി​കാ​ഘോ​ഷം ക​വ​ർ ചെ​യ്യാ​ൻ പ​റ്റി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ അ​തു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ൾ അ​ത്ര ചെ​റു​താ​യി​രി​ക്കി​ല്ല. ഞാ​നാ​കെ ടെ​ൻ​ഷ​ന​ടി​ച്ച​ങ്ങ​നെ വ​ണ്ടി​യി​ൽ ഇ​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ആ ​പ​ഴ​യ അം​ബാ​സ​ഡ​ർ കാ​റി​​ന്റെ മു​ൻ​സീ​റ്റി​ൽ ബ​ഷീ​ർ വ​ള​രെ കൂ​ൾ ആ​യി ഇ​രി​പ്പു​ണ്ട്. ച​ട​ങ്ങ് ന​ട​ക്കു​ന്നി​ട​ത്ത് എ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ ക​ല​ക്ട​ർ ജ​യ​കു​മാ​ർ സ്വാ​ഗ​ത​പ്ര​സം​ഗം ന​ട​ത്തു​ക​യാ​ണ്. ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​ൻ ടീ​മി​നെ​യും ഒ​പ്പ​മു​ള്ള ബ​ഷീ​റി​നെ​യും ക​ണ്ട​തോ​ടെ ക​ല​ക്ട​ർ പ്ര​സം​ഗം പെ​ട്ടെ​ന്ന​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു.

ജ​യ​കു​മാ​ർ സാ​ർ പി​ന്നീ​ട് എ​ന്നോ​ടു പ​റ​ഞ്ഞു.

‘‘ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​ൻ എ​ത്താ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ട് ഞാ​ൻ സ്വാ​ഗ​തം ഇ​ങ്ങ​നെ നീ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ടെ ബ​ഷീ​റി​നെ കൂ​ടി ക​ണ്ട​തോ​ടെ സ​മാ​ധാ​ന​മാ​യി.’’

എ​​ന്റെ സു​ഹൃ​ത്ത് ശ്യാ​മ​പ്ര​സാ​ദ് ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യ കു​റെ ടെ​ലി​ഫി​ലി​മു​ക​ൾ ചെ​യ്ത​തി​നു ശേ​ഷം സി​നി​മാ​രം​ഗ​ത്തേ​ക്ക് ക​ട​ക്കാ​നു​ള്ള ഒ​രു​ക്ക​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നു പ​റ്റി​യ ഒ​രു ക​ഥ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു ഞ​ങ്ങ​ൾ കു​റ​ച്ചു​പേ​ർ സ്ഥി​ര​മാ​യി ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന​ത്. ‘ഭാ​ർ​ഗ​വീ​നി​ല​യം’ എ​ന്ന ക്ലാ​സി​ക് ഞ​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ്. ആ ​പ​ട​ത്തെ ഒ​ന്നു പു​ന​രാ​വി​ഷ്‌​ക​രി​ച്ചാ​ലോ എ​ന്നാ​യി ചി​ന്ത. അ​ല​ക്സ് ക​ട​വി​ൽ (ഇ​ന്ന് ജീ​വി​ച്ചി​രി​പ്പി​ല്ല) എ​ന്ന സു​ഹൃ​ത്ത് പ​ടം പ്രൊ​ഡ്യൂ​സ് ചെ​യ്യാ​ൻ ത​യാ​റാ​യി.​ഇ​നി ബ​ഷീ​റി​നോ​ട് അ​നു​വാ​ദം വാ​ങ്ങ​ണം. ഞാ​നും ബീ​ന​യും എ​ട്ടു​മാ​സം പ്രാ​യ​മു​ള്ള അ​പ്പു​വും (ഋഥ്വിക് ബൈജു) ശ്യാ​മും ഷീ​ബ​യും ഒ​രു വ​യ​സ്സ് പി​ന്നി​ട്ട വി​ഷ്ണു​വും –ഇ​ങ്ങ​നെ ര​ണ്ടു കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളും അ​ല​ക്സ്, ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നി​ലെ സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ൻ ര​ഞ്ജി​ത് എ​ന്നി​വ​രു​മ​ട​ങ്ങി​യ സം​ഘം ബേ​പ്പൂ​ർ​ക്ക് പു​റ​പ്പെ​ട്ടു.

ബൈജു ചന്ദ്രനും കെ.എ. ബീനയും വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറിനും കുടുംബത്തിനുമൊപ്പം

ഞ​ങ്ങ​ൾ ചെ​ല്ലു​മെ​ന്ന​റി​യി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ട് ബ​ഷീ​റും കു​ടും​ബ​വും പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കാ​ര്യ​മ​റി​യി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ചെ​റി​യൊ​രു മൗ​നം. പി​ന്നെ നീ​ട്ടി​യൊ​രു മൂ​ള​ൽ. എ​ന്നി​ട്ട് ചോ​ദി​ച്ചു.

‘‘സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നാ​യി അ​ഭി​ന​യി​ക്കാ​ൻ ആ​രെ​യാ മ​ന​സ്സി​ൽ ക​ണ്ടി​രി​ക്ക​ണ​ത്?’’

‘‘മോ​ഹ​ൻ​ലാ​ലി​നെ കാ​സ്റ്റ് ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്നാ​ണ് ആ​ഗ്ര​ഹം.’’ ശ്യാം ​പ​റ​ഞ്ഞു.

‘‘ഉം... ​സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​ൻ ഞാ​ൻ ത​ന്നെ​യാ അ​റി​യാ​മ​ല്ലോ.​എ​നി​ക്കു​ണ്ടാ​യ ഒ​ര​നു​ഭ​വ​മാ​ണ് ആ ​ക​ഥ... അ​തു​പോ​ലെ മ​തി​ലു​ക​ൾ. ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്ണ​ൻ എ​​ന്റെ വേ​ഷ​ത്തി​ല​ഭി​ന​യി​പ്പി​ച്ച​ത് മ​മ്മൂ​ട്ടി​യെ​യാ. ദാ ​ഇ​പ്പോ മോ​ഹ​ൻ​ലാ​ലി​നെ​യും. പ​ക്ഷെ ഒ​രു സ​ങ്ക​തി അ​റി​യാ​വോ? അ​വ​ര് ര​ണ്ടാ​ളും എ​ന്റ​ത്ര പോ​രാ.’’

ഞ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാ​വ​രും ചി​രി​ച്ചു. അ​ഡ്വാ​ൻ​സ് കൊ​ടു​ക്കു​ക​യോ എ​ഗ്രി​മെ​ന്റ് ഒ​പ്പി​ടു​ക​യോ ഒ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല.

‘‘നി​ങ്ങ​ള് എ​ന്താ​ന്നു വെ​ച്ചാ​ൽ ചെ​യ്തോ. പ​ടം ഗം​ഭീ​ര​മാ​ക​ണം’’ എ​ന്നു മാ​ത്രം പ​റ​ഞ്ഞു. ഇ​റ​ങ്ങാ​ൻ നേ​ര​ത്ത് പെ​ട്ടെ​ന്നു​ണ്ടാ​യ ഒ​രു തോ​ന്ന​ലി​ൽ ഞാ​ൻ മു​ൻ​കൂ​റാ​യി ഒ​രു അ​ഭി​ന​ന്ദ​നം അ​റി​യി​ച്ചു.

‘‘ങ്ങേ... ​അ​തെ​ന്തി​നാ?’’

‘‘നാ​ളെ സ്റ്റേ​റ്റ് ഫി​ലിം അ​വാ​ർ​ഡ് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കും. മി​ക​ച്ച ക​ഥാകൃ​ത്തി​നു​ള്ള അ​വാ​ർ​ഡ് പി​ന്നെ വേ​റെ​യാ​ർ​ക്കാ?’’

‘‘പി​ന്നേ... ആ ​ക​ഥ​യെ​ഴു​തീ​ട്ട് കാ​ൽ​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു ക​ഴി​ഞ്ഞു. ഇ​നി​യി​പ്പോ​ഴാ അ​വാ​ർ​ഡ്. ചു​മ്മാ പോ...’’

​പ​ക്ഷേ എ​​ന്റെ wild guess തെ​റ്റി​യി​ല്ല. മ​തി​ലു​ക​ൾ​ക്ക് പു​ര​സ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ ഒ​ന്നും സം​സ്ഥാ​ന അ​വാ​ർ​ഡ് ക​മ്മി​റ്റി കൊ​ടു​ത്തി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ക​ഥ​ക്കു​ള്ള പു​ര​സ്കാ​രം ബ​ഷീ​റി​ന് ന​ൽ​കി ആ​ദ​രി​ക്കാ​ൻ മ​റ​ന്നി​ല്ല.

ശ്യാ​മ​പ്ര​സാ​ദ് സം​വി​ധാ​നം​ചെ​യ്യു​ന്ന പ​ട​വു​മാ​യി സ​ഹ​ക​രി​ക്കാ​ൻ സൂ​പ്പ​ർ​താ​ര​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ താ​ൽ​പ​ര്യം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ‘ഭാ​ർ​ഗ​വീ​നി​ല​യം’ എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടോ മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​യി​ല്ല. ആ​ദ്യ​മൊ​ക്കെ ബ​ഷീ​ർ അ​തെ​ന്താ​യി എ​ന്നു ചോ​ദി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​നി​ക്ക് കൃ​ത്യ​മാ​യി ഒ​രു മ​റു​പ​ടി ന​ൽ​കാ​നും ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല.​സി​നി​മ​യെ​ന്ന മേ​ഖ​ല​യു​ടെ അ​നി​ശ്ചി​ത​ത്വ​ത്തെ കു​റി​ച്ച് അ​നു​ഭ​വ​ജ്ഞാ​ന​മു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടാ​ക​ണം പി​ന്നീ​ടെ​പ്പോ​ഴോ അ​തു ചോ​ദി​ക്കാ​തെ​യാ​യി.

പ​ക്ഷേ, ശ്യാം ​ആ നാ​ളു​ക​ളി​ൽ​ത​ന്നെ മ​റ്റൊ​രു കാ​ര്യം​ചെ​യ്തു. ‘വി​ശ്വ​വി​ഖ്യാ​ത​മാ​യ മൂ​ക്ക്’ അ​തി​മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യി ദൃ​ശ്യ​മാ​ധ്യ​മ​ത്തി​ലേ​ക്ക് പ​രി​ഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി. ബ​ഷീ​ർ ക​ഥ​യു​ടെ കാ​ർ​ട്ടൂ​ൺ സ്വ​ഭാ​വം ആ​ഴ​ത്തി​ൽ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട്, അ​ന്ന​ത്തെ പ​രി​മി​ത​മാ​യ സാ​ങ്കേ​തി​ക സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ചെ​യ്ത ആ ​ചി​ത്രം നെ​ടു​മു​ടി വേ​ണു​വി​​ന്റെ ന​രേ​ഷ​​ന്റെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ അ​തി​ഗം​ഭീ​ര​മാ​യ ഒ​രു ദൃ​ശ്യാ​നു​ഭ​വ​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് പ​രി​ണ​മി​ച്ച​ത്. ചി​ത്രം എ​ന്നാ​ണ് ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നി​ൽ വ​രു​ന്ന​ത് എ​ന്ന​റി​യാ​ൻ ബ​ഷീ​റി​നും ആ​കാം​ക്ഷ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ചി​ത്രം ബ​ഷീ​റി​ന് ഒ​ത്തി​രി ഇ​ഷ്ട​മാ​യി.

പി​ന്നീ​ട് വൈ​ലാ​ലി​ൽ വീ​ട്ടി​ൽ ബ​ഷീ​റി​നെ കാ​ണാ​ൻ ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ഴൊ​ക്കെ വ​ല്ലാ​ത്ത ഹൃ​ദ​യ​ഭാ​ര​വു​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ൾ മ​ട​ങ്ങി​വ​രാ​റ്. മാ​ങ്കോ​സ്റ്റീ​ൻ ചു​വ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്ന് വ​രാ​ന്ത​യു​ടെ അ​ര​ഭി​ത്തി​യി​ലേ​ക്കോ കി​ട​പ്പു​മു​റി​യി​ലെ ക​ട്ടി​ലി​ലേ​ക്കോ ഇ​രി​പ്പ് ഏ​താ​ണ്ട് സ്ഥി​ര​മാ​യി മാ​റി​യ​തു​പോ​ലെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു വാ​ക്കു​പോ​ലും ഉ​രി​യാ​ടാ​ൻ സ​മ്മ​തി​ക്കാ​ത്ത​തു പോ​ലെ​യു​ള്ള ശ്വാ​സം​മു​ട്ട​ൽ മൂ​ലം സ​ഹി​ക്കു​ന്ന വി​മ്മി​ട്ടം ക​ണ്ടുനി​ൽ​ക്കാ​ൻ ത​ന്നെ പ്ര​യാ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു. നാ​ലു മാ​സം പ്രാ​യ​മു​ള്ള​പ്പോ​ൾ ബ​ഷീ​റ​പ്പൂ​പ്പ​​ന്റെ കൈ​ക​ൾ​കൊ​ണ്ട് മൂ​ർ​ധാ​വി​ൽ ത​ലോ​ടി​യു​ള്ള അ​നു​ഗ്ര​ഹം കി​ട്ടി​യ അ​പ്പു​വി​ന് ഏ​റ്റ​വും ഒ​ടു​വി​ൽ ചെ​ന്ന അ​വ​സ​ര​ത്തി​ൽ ഒ​രു സ​മ്മാ​നം കൊ​ടു​ത്തു. ശ്വാ​സം വ​ലി​ക്കാ​ൻ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന ഇ​ൻ​ഹേ​ല​ർ. അ​ന്ന​വ​ന് നാ​ലു വ​യ​സ്സു​ണ്ട്. ഇ​പ്പോ​ഴും അ​പ്പു അ​തു സൂ​ക്ഷി​ച്ചു​വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്...

1994 ജൂ​ൺ അ​വ​സാ​നം എ​നി​ക്ക് ഒ​രു ക​ത്തു കി​ട്ടി. മ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ​ക്കെ​ല്ലാം സു​പ​രി​ചി​ത​മാ​യ ആ ​കൈ​പ്പ​ട​യി​ലാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല ആ ​ക​ത്ത്. ആ​രോ​ടോ പ​റ​ഞ്ഞെ​ഴു​തി​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു.

‘‘പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ബൈ​ജു,

അ​ത്യാ​വ​ശ്യ കാ​ര്യം. ബൈ​ജു താ​ഴെ​ക്കാ​ണു​ന്ന അ​ഡ്ര​സ്സി​ലെ​ഴു​തി​യ വ്യ​ക്തി​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട​ണം.

ജി. ​പു​രു​ഷോ​ത്ത​മ​ൻ

ഭാ​സു​ര, അ​രു​വി​പ്പു​റം പി.​ഓ

പെ​രു​മ്പ​ഴു​തൂ​ർ (വ​ഴി)

നെ​യ്യാ​റ്റി​ൻ​ക​ര

തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം

(പ​ക​ൽ​സ​മ​യ​ത്ത് ഈ ​ഫോ​ൺ​ ന​മ്പ​റി​ൽ വി​ളി​ക്കു​ക. ഇ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു സ്കൂ​ൾ മാ​ഷാ​ണ്. 10-നും 4-​നും ഇ​ട​യി​ൽ. 255241. ഇ​ത് സ്കൂ​ളി​ലെ ഫോ​ൺ​ന​മ്പ​റാ​ണ്.) അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​ന്റെ പ​ക്ക​ൽ ശ്വാ​സം​മു​ട്ട​ലി​നു​ള്ള ഒ​രു മ​രു​ന്നു​ണ്ട്. പ​ച്ചി​ല​ക​ളാ​ണ്. അ​ത് വാ​ടാ​തെ അ​ദ്ദേ​ഹം പാ​യ്ക്ക് ചെ​യ്തു​ത​രും. ക​ഴി​യു​ന്ന​തും വേ​ഗം ഇ​വി​ടെ എ​ത്തി​ക്ക​ണം.

ബീ​ന​യെ ചോ​ദി​ച്ച​താ​യി പ​റ​യ​ണം. എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും സൗ​ഖ്യം നേ​ർ​ന്നു​കൊ​ണ്ട്,

വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​ർ’’

ഒ​ട്ടും വൈ​കാ​തെ ത​ന്നെ പ​റ​ഞ്ഞ​പ്ര​കാ​രം പ​ച്ചി​ല​ക​ൾ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച് ബേ​പ്പൂ​ർ എ​ത്തി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ...

ജൂ​ലൈ അഞ്ച്​ അ​തി​രാ​വി​ലെ ഫോ​ണി​ലൂ​ടെ ആ ​വാ​ർ​ത്ത​യെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ ഞാ​നും ബീ​ന​യും നി​റ​ഞ്ഞ ക​ണ്ണു​ക​ളോ​ടെ പ​ര​സ്പ​രം നോ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല അ​ത്... പ​ക്ഷേ അ​വി​ശ്വ​സ​നീ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു.

അ​ന്ന് ബേ​പ്പൂ​ർ​ക്ക് പോ​യി​ല്ല. പ​ക​രം ദൂ​ര​ദ​ർ​ശ​നി​ൽ ഞാ​ൻ ആ ​വ​ലി​യ മ​നു​ഷ്യ​ന് ശ്ര​ദ്ധാ​ഞ്‌​ജ​ലി അ​ർ​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഒ​രു പ​രി​പാ​ടി ചെ​യ്തു -- 'മ​നു​ഷ്യ സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മ​ഹാ​വൃ​ക്ഷം'. ബീ​ന പി​ന്നീ​ട് 'ബ​ഷീ​ർ എ​ന്ന അ​നു​ഗ്ര​ഹം'​എ​ന്ന പു​സ്ത​ക​മെ​ഴു​തി. ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് പ​ക​ർ​ന്നു​ത​ന്ന അ​ള​വി​ല്ലാ​ത്ത സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്,സ​ഹ​ഭാ​വ​ത്തി​ന്,സൗ​ഹൃ​ദ ത്തി​ന്, കാ​രു​ണ്യ​ത്തി​ന്... ന​ന്ദി പ​റ​യാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഞ​ങ്ങ​ൾ...

വൈ​ലാ​ലി​ൽ വീ​ട്ടി​ൽ ചെ​ന്ന് ബ​ഷീ​റി​നെ​യും കു​ടും​ബ​ത്തി​നെ​യും ക​ണ്ടു മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ബീ​ന​യു​ടെ പേ​ർ​ക്ക് ഒ​രു ക​ത്തു വ​ന്നു. ഒ​പ്പം ഒ​രു ചെ​ക്കും. എ​ഴു​തി​യ​ത് ബീ​ന​ക്കാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഞ​ങ്ങ​ൾ ര​ണ്ടു​പേ​രോ​ടു​മാ​യു​ള്ള ഒ​ര​ച്ഛ​​ന്റെ സ്നേ​ഹ​വാ​ത്സ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ നി​റ​ഞ്ഞ അ​നു​ഗ്ര​ഹാ​ശി​സ്സു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു ആ ​ചെ​റി​യ കു​റി​മാ​നം. ഏ​റ്റ​വും വി​ല​പ്പെ​ട്ട സ്നേ​ഹ​സ​മ്മാ​ന​മാ​യി ഇ​ന്നും അ​ത് ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു.

‘‘പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട പൊ​ന്ന​മ്പി​ളീ,

ദീ​ർ​ഘ സു​മം​ഗ​ലീ​ഭ​വ...

ബൈ​ജു എ​ന്ന കോ​ലാ​ച്ച​ൻ നാ​യ​ർ​ക്ക് ച്ചി​രി​പ്പി​ടി​യോ​ളം മ​ട്ട​ൺ കൂ​ടി ശ​രീ​ര​ത്തി​ൽ ആ​വാം. ത​ടി ഇ​പ്പോ​ൾ ഊ​തി​യാ​ൽ പ​റ​ന്നു പോ​കു​ന്ന മ​ട്ടി​ലാ​ണ​ല്ലോ ശി​ങ്കം. ആ​രോ​ഗ്യം അ​ൽ​പംകൂ​ടി ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​ൻ പ​റ​യ​ണം. പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി​യു​ടെ​യും ബൈ​ജു​വി​​ന്റെ​യും ജീ​വി​തം –സു​ന്ദ​ര​മാ​ക്കാ​ൻ ര​ണ്ടു​പേ​രും ഒ​ത്തൊ​രു​മി​ച്ച് ശ്ര​മി​ച്ചോ​ള​ണം. ക്ഷ​മ, വി​ട്ടു​വീ​ഴ്‌​ച്ചാ മ​നോ​ഭാ​വം, സ്നേ​ഹം, സ​ഹാ​നു​ഭൂ​തി, കാ​രു​ണ്യം ഒ​ക്കെ ദാ​മ്പ​ത്യ ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ഒ​ഴി​ച്ചു​കൂ​ടാ​ൻ വ​യ്യാ​ത്ത സം​ഗ​തി​ക​ളാ​ണെ​ന്നും... മേ​ൽ​പ്പ​റ​ഞ്ഞ​തെ​ല്ലാം ഉ​ണ്ടെ​ങ്കി​ലേ ദാ​മ്പ​ത്യ​ജീ​വി​തം വി​ജ​യി​ക്കൂ എ​ന്നും ഉ​പ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന ഞാ​ൻ മൊ​ശ​ട​നാ​ണ്. കാ​ട്ടാ​ള ബ്രാ​ൻഡ്. സ്ഥി​ര​മാ​യി ഗ​ർ​ജി​ക്കു​ന്ന​വ​നു​മാ​ണ്. ‘എ​ടീ!’ എ​ന്നു​ള്ള ഘോ​രാ​ട്ട​ഹാ​സം കേ​ട്ട് സ്ഥ​ല​ത്തെ പ്ര​ധാ​ന മൂ​ർ​ഖ​ൻ പാ​മ്പു​ക​ളും കു​റു​ക്ക​വൃ​ന്ദ​ങ്ങ​ളും യ​ക്ഷി ഗ​ന്ധ​ർ​വ ജി​ന്ന് ഇ​ഫ്രീ​ത്ത് ഓ​ർ​ഡി​ന​റി തീ ​പി​ശാ​ചു​ക്ക​ൾ എ​ക്സ്ട്രാ​ക​ൾ ന​ടു​ങ്ങും! എ​ങ്കി​ലും എ​​ന്റെ വി​നീ​ത ഉ​പ​ദേ​ശം ബൈ​ജു നാ​യ​രും അ​ച്ചി​യും സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ വ​ള​രെ താ​ഴ്മ​യാ​യി അ​പേ​ക്ഷി​ച്ചു കൊ​ള്ളു​ന്നു...

പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി​പ്പെ​ണ്ണേ, ഇ​തി​ൽ ഒ​രു ചെ​ക്കു ഫി​റ്റ് ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. വ​ള​രെ ല​ഘു. Rs. 250 only.

ഇ​ത് പ​ണ്ട്, വ​ള​രെ പ​ണ്ട് –ഓ​ർ​മ​യു​ണ്ടോ ആ ​മം​ഗ​ള​മു​ഹൂ​ർ​ത്ത​ത്തി​ൽ കി​ട്ട​ത്ത​ക്ക​വ​ണ്ണം അ​യ​ച്ചു​ത​രാ​ൻ വി​ചാ​രി​ച്ച​താ​ണ്. ക​ല്യാ​ണ പ്ര​സ​ന്റ്, ജ​ന്മ​നാ ഉ​ള്ള മ​ടി​കൊ​ണ്ട് പി​ന്നെ​യാ​വ​ട്ടെ എ​ന്നു വി​ചാ​രി​ച്ചു. പു​തു​പു​ത്ത​ൻ നാ​യ​രും നാ​യ​ര​ച്ചി​യും ഇ​വി​ടെ വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ത​ര​ണ​മെ​ന്നു തോ​ന്നി. കു​റ​ച്ചു​കൂ​ടി കി​ഴ​വ​നും കി​ഴ​വി​യു​മാ​ക​ട്ടെ എ​ന്ന് അ​പ്പോ​ൾ വി​ചാ​രി​ച്ചു. ഇ​പ്പോ​ൾ വേ​ണ്ട​ത്ര മു​തു​ക്ക​നും മു​തു​ക്കി​യു​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ശു​ഭം.

കൊ​ച്ചു​ങ്ങ​ളേ, ഈ ​ചെ​ക്ക് ഉ​ട​നെ ബാ​ങ്കി​ൽ കൊ​ടു​ക്ക​ണം. എ​ന്നി​ട്ടു ബീ​ന​യു​ടെ​യും ബൈ​ജു​വി​​ന്റെ​യും പേ​രി​ൽ ഒ​രു ജോ​യി​ന്റ് അ​ക്കൗ​ണ്ട് എ​ടു​ക്ക​ണം. ര​ണ്ടു​പേ​രും കി​ട്ടു​ന്ന കാ​ശെ​ല്ലാം ബാ​ങ്കി​ൽ നി​ക്ഷേ​പി​ക്ക​ണം. ചെ​ല​വു ചു​രു​ക്കു​ക. മോ​ഹ​ങ്ങ​ൾ അ​രു​ത്! ഇ​തൊ​രു പെ​ൺ​കൊ​ച്ചി​നോ​ട് പ​റ​യാ​വു​ന്ന കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ അ​ല്ല. മോ​ഹ​ങ്ങ​ളി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ വെ​റും മ​നു​ഷ്യ​ത്തി​ക​ളാ​യ –ശു​ദ്ധ മ​ങ്ക​മാ​ർ​ക്കു പി​ന്നെ​ന്തു ജീ​വി​തം!

അ​യ്യാ​യി​രം രൂ​പ​യു​ടെ സാ​രി ധ​രി​ച്ചാ​ൽ പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി പെ​ണ്ണി​​ന്റെ സൗ​ന്ദ​ര്യം വ​ർ​ധി​ക്കു​മോ? പൊ​ങ്ങ​ച്ചം വ​ർ​ധി​ക്കും –അ​ത്രേ​യു​ള്ളൂ.

ആ​യ​തി​നാ​ൽ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട പൊ​ന്ന​മ്പി​ളീ Rs. 50/-യു​ടെ സാ​രി ധ​രി​ച്ചാ​ലും പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി -പൊ​ന്ന​മ്പി​ളി ത​ന്നെ. അ​തു​കൊ​ണ്ട് ല​ഘു​ജീ​വി​ത​മാ​ണ് ഉ​ത്ത​മം.

ശ്ശോ! ​എ​ന്നൊ​ന്നും പ​റ​യേ​ണ്ട. ല​ഘു​ജീ​വി​ത ന്യൂ​സ് ബൈ​ജു​പ​യ്യ​നോ​ടും പ​റ​യു​ക.

ഒ​രു പു​തി​യ ലോ​കം സൃ​ഷ്ടി​ക്കേ​ണ്ട​വ​രാ​കു​ന്നു നി​ങ്ങ​ൾ ര​ണ്ടു​പേ​രും. അ​തി​ന് കെ​ട്ടു​റ​പ്പു വേ​ണം. കാ​ശും ആ​രോ​ഗ്യ​വു​മാ​ണ് അ​തി​​ന്റെ അ​ടി​ത്ത​റ.

ഇ​തോ​ർ​ത്തു​കൊ​ള്ളു​ക, കൊ​ച്ചു​ങ്ങ​ളേ,

ജീ​വി​തം ദീ​ർ​ഘ​മാ​യി, സു​ദീ​ർ​ഘ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ മു​ന്നി​ലു​ണ്ട്. അ​തു ശോ​ഭ​ന​മാ​ക്ക​ണം. ഒ​ത്തൊ​രു​മി​ച്ചു ശ്ര​മി​ച്ച് അ​ന​ന്ത​മാ​യ ഈ ​ജീ​വി​ത​യാ​ത്ര സ​ഫ​ല​മാ​ക്കു​ക. മം​ഗ​ളം...

ദൈ​വാ​നു​ഗ്ര​ഹ​ത്തോ​ടെ,

വൈ​ക്കം മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബ​ഷീ​ർ’’